*﷽*
سیری در حکمت های نهج البلاغه
#نهج البلاغه * حکمت ۳
🍃🌸🍃🌸🍃🌸
الْبُخْلُ عَارٌ
🍃حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام
در این حکمت والا به چهار نقطه ضعف اخلاقى و اجتماعى انسان اشاره مى کند و آثار سوء هر یک را بر مى شمرد تا همگان از آنها فاصله بگیرند.
تک تک به شرح این رذایل میپردازیم:
✍ ➊
بُـخـل و تـنـگ چـشــمے:
«مردم انسان بخيل را بر اثر دلبستگے به مالِ دنيا مورد سرزنش قرار ميدهند لذا امام اين خصلت را ننگ ميداند.»
بخل آن است که
انسان حاضر نباشد چیزى از مواهب خداداد را در اختیار دیگران بگذارد ، هرچند امکانات او بسیار بیش از نیازهاى او باشد و نقطه مقابل آن سخاوت و کرم است که گاه سبب مى شود انسان حتى وسائل مورد نیاز خود را به دیگران ببخشد و خود به کمترین مواهب حیات قناعت کند.
عار بودن بخل و افتخار بودن کرم و سخاوت بر کسى پوشیده نیست، زیرا اولًا
بخل سبب نفرت مردم از بخیل مى شود و افراد نزدیک و دور از او فاصله مى گیرند .
ثانیا
بخل سبب سنگدلى و قساوت است، زیرا بخیل ناله مستمندان را مى شنود و چهره رقتبار آنها را مى بیند و در عین حال به آنها کمکى نمى کند و این مایه قساوت است.
ثالثا
بخل سبب مى شود که بسیارى از منابع اقتصادى از گردش تجارى سالم خارج شود و به صورت کنز و اندوخته در آید در حالى که گروههایى در جامعه ممکن است به آن نیاز داشته باشند.
رابعاً افراد
بخیل گاه به زن و فرزند خود نیز تنگ و سخت مى گیرند به اندازهاى که مرگ او را آرزو مى کنند و این عار و ننگ دیگرى است.
خامسا افراد
بخیل به سبب دلبستگى فوق العاده غیر منطقى به مال و ثروتشان از نظر تفکر اجتماعى بسیار ضعیف و ناتوانند و این هم ننگ و عار دیگرى است،
🌾 امام علیه السلام در عهدنامه معروف مالک اشتر به او توصیه مىکند که
هرگز بخیل را در مشورت خود دخالت ندهد که او را به ترک حق دعوت مى کند و از تهیدستى و فقر مى ترساند .
🌺 مولا در یکى دیگر از این کلمات قصار خود سخن بسیار جامعى درباره بخل فرموده و مى فرماید:
بخل تمام عیوب را در بر دارد و انسان را به سوى هر بدى و زشتى مى کشاند.
🍃در حدیث دیگرى از امام على بن موسى الرضا علیه السلام مى خوانیم:
الْبُخْلُ یُمَزِّقُ الغرض
یاعلی
این حکمت ادامه دارد .....
📚 : پیام امام ، آیت الله مکارم / بهشت اخلاق ، نیلی پور