آشنایی با اجازات روایات و قرائات قرآن کریم:
از قرون ابتدایی اسلام در تمام ملل اسلامی تاکنون قاری و یا حافظ قرآن کریم برای تلاوت و تدریس و اعطای اجازات هر روایتی از روایات سبع و عشر و یا حتی اربع عشر باید در نزد استادی(( که متعارفا از آن به مقری و یا شیخ القرائات یاد میکنند))که در شهر و دیار خود حضور دارد یک بار و یا به هر چند بار (( از حفظ و یا از روی متن قرآن کریم ))که نیاز باشد قرآن مجید را در نزد وی مشافهتا ختم کند.
پس از ختم ، فراگیر باید با تمام قوانین تجوید، نبر و تکیه صوتی واژگان به کار رفته در قرآن کریم ، فصاحت در اداء حروف ، طریق صحیح صداسازی و قوانین روایت و قرائت انتخاب شده را فراگرفته باشد.
افرادی که نتوانند در طی دوره اقراء مطالب فوق الذکر را فراگیرند نمی توانند اجازه و یا شهاده( گواهی) آن روایت را دریافت کنند .یقینا فراگیرانی که موفق به یادگیری صحیح مطالب شوند اجازه و شهاده را دریافت خواهند کرد.
تمامی این چرخه و فرایند یادگیری، اجرا و اعطای اجازات را (( اقراء )) می‌نامند .
نهادینه کردن و ترویج این سنت حسنه در جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۹۵ به همت شورای عالی قرآن و مرکز طبع و نشر قرآن کریم آغاز شده است.
نظر به اهمیت سنت اقراء با توجه به بستر مناسبی که از سال ۱۳۹۵ به همت شورای عالی قرآن کریم و مرکز طبع و نشر قرآن کریم با حضور شیوخ صاحب اجازه همچون شیخ محمد عصفور از کشور مصر ، دکتر رفعت علی دیب از سوریه و محمود کرخی از کشور عراق در کشورمان فراهم گردید.
💠 دوره اقراء از چهار بخش تشکیل شده است :
1⃣ استماع
2⃣ تلقی
3⃣ اقراء «عرض»
4⃣ شروحات نظری
✅ استماع :
رسم در اقراء بر این است که استاد قرائت ابتدا طریقه و شیوه صحیح ادا و رعایت قوانین تجویدی و نبر را بر متربی از متن قرآن کریم قرائت کند و وی می شنود. خواه به صورت تلاوت آیه به آیه و یا به صورت کلمه به کلمه و یا حتی به شکل حرف به حرف
✅ تلقی :
متربی بعد از استماع دقیق به قرائت استاد همان متن قرائت شده را بر استاد عرضه می کند و استاد با تکرار و تمرین وی را در دستیابی به تلاوت مطلوب کمک و راهنمایی میکند.
✅ اقراء «عرض» :
بعد از طی کردن مراحل استماع و تلقی ،متربی شروع به قرائت قرآن به صورت ترتیل میکند و هر نکته ای یا ایرادی که اگر در جایی نیاز باشد استاد به وی متذکر می شود.
✅ شروحات نظری :
بعد از اتمام یک دوره قرائت قرآن کریم توسط متربی استاد در جلسه ای قبل از اشهار خطاهای ممکنه در تلاوت قرآن کریم ، آشنایی با طرق مختلف و کلیه مباحث نظری که لازم باشد را به متربی متذکر می شود.
💠 ضوابط اقراء (بیشتر از یک روایت) :
🔰 افرادی که اجازه روایت حفص از عاصم را دریافت کرده اند و متقاضی دریافت اجازه سایر روایات باشند باید شرایط زیر را داشته باشند :
✅ برای دریافت اجازه دو یا سه روایت باید حافظ حداقل ۵ جزء قرآن کریم باشند.
✅ برای دریافت اجازه چهار یا پنج روایت باید حافظ حداقل ۱۰ جزء باشند.
✅ برای دریافت اجازه شش یا هفت روایت باید حافظ حداقل ۱۵ جزء قرآن کریم باشند.
✅ برای دریافت اجازه بیش از هفت روایت باید حافظ کل قرآن کریم باشند.
♦️ضوابط اقراء به جمع قرائات عشر:
کسانی که قصد اقراء به جمع قرائات عشر را دارند باید مراحل ذیل را سپری کرده باشند:
۱.حفظ کل قرآن کریم
۲.اقراء روایت حفص از عاصم به دو طریق شاطبیه و طیبه النشر((به شکل حفظ))
۳.یادگیری کامل مفردات تمام روایات و قرائات عشره
۴.حفظ قصیده شاطبیه و الدره((حداقل قسمت قواعد روایات))
۵.اقراء دو روایت ورش از نافع و خلف از حمزه