تحلیلی پیرامون سخت گیری بر مسلمانان آذربایجان بنابر گزارش تحولات جهان اسلام مجلس آذربایجان پیش از این قانونی مصوب کرده بود که فعالیت طلبه های فارغ التحصیل در خارج از این کشور را جرم محسوب می‌کند. اصلاحیه قانون آزادی‌های مذهبی دست دولت ترکیه با گرایش نوگرایانه اخوان المسلمین را در امور دینی این کشور باز می‌گذارد که این دو قانون مکمل یکدیگر هستند. پس از این روحانیون تربیت شده به وسیله ترکیه برای انجام امور دینی به مساجد می‌روند و روحانیون دیگر نیز مجبور می‌شوند تا از رویه ابلاغ شده دولتی پیروی کنند تا در روند تایید صلاحیت حذف نشوند. البته چالش میزان تاثیر این قانون بر جامعه آذربایجان، به تعداد جمعیت ساکن این کشور نیز بستگی دارد. آذربایجان حدود ۱۰ میلیون نفر جمعیت دارد که حدود هشت میلیون و پانصد هزار نفر شیعه ۱۲ امامی هستند. طبق گفته مقام‌های دولتی حدود ۴ میلیون نفر ساکن خارج از آذربایجان هستند که منابع مستقل این تعداد را تا ۵ میلیون نفر نیز برآورد می‌کنند. این آمار به معنی مهاجرت ۴۰ تا ۵۰ درصد از شهروندان به خارج از این کشور است که حدود نیمی از آنها به دلیل محدودیت دینی و مذهبی و قومی وطن خود را ترک کرده اند. نیمی دیگر نیز به دلیل مشکلات اقتصادی مجبور به مهاجرت شده اند. حدود دو میلیون نفر از جمعیت مهاجران در روسیه زندگی می‌کنند و بقیه جمعیت خارج از این کشور نیز در اوکراین، ترکیه، کشورهای اروپای غربی، ایران و آمریکا ساکن هستند. بیشتر علاقمندان به تحصیل دروس دینی شیعه، حوز ه های علمیه قم و مشهد در کشور ایران را ترجیح می‌دهند و مابقی افراد نیز به حوزه های علمیه نجف اشرف در عراق می‌روند. قوانین اعطای اقامت بلندمدت و تابعیت سبب می‌شود تا بیشتر مهاجران به کشورهای دیگر به غیر از ایران بروند. البته فرهنگ و دین مشترک سبب شده تا علیرغم تمدید اقامت یک ساله برای مهاجران به ایران، هر ساله به تعداد آنها افزوده شود. اما تبلیغ باورهای مذهبی این روزها دیگر تنها از طریق مواجهه حضوری انجام نمی‌شود و با گسترش شبکه های اجتماعی، تبلیغات دینی با محدودیت کمتری تا فضاهای خصوصی خانه ها نیز می‌رسند. همین موضوع سبب می‌شود میزان تاثیر این قوانین به چالشی جدی تبدیل شوند. البته سکوت مراجع و عالمان دینی شیعه در ایران و عراق نیز بر شدت عمل مقام‌های دولتی آذربایجان افزوده و آنها هر بار پروژه جدیدی را تدارک می‌بینند. ▪️بیشتر بخوانید: واگذاری صلاحیت روحانیون به کمیته امور دینی آذربایجان رونمایی از محدودیت‌های دینی مسلمانان آذربایجان قسمت دوم و پایانیhttps://iswnews.com/62456@iswnews