❓توقیع به چه معناست؟ ✍ توقیع در لغت، نامه را نشان کردن است(۱) و در اصطلاح به نامه‌ها و نوشته‌های امامان به ویژه امام مهدی (عج)، گفته می‌شود که به خط خودِ امام بوده است. از دلایل این مطلب را، وجود مهر امام (عج) در نوشته و یا تأکید امام (عج) بر نگارش نامه به دست خود شمرده‌اند. ✅ واژه توقیع نخستین بار در روایتی از امام کاظم(ع) دیده شده؛ که در پاسخ به سوالی به دست خط خود پاسخ داده اند. با همین ترکیب و در همین معنا در چند روایت از امام رضا(ع) نیز به کار رفته است و پس از آن اصطلاح توقیع گسترش یافت. یادداشت‌های مستقل امام زمان(عج)، که مسبوق به پرسش نبوده نیز، با عنوان توقیع شناسانده شده است. ✅ شیخ طوسی به نقل از راوی یک توقیع، این جمله را در کتاب خود نقل کرده است: «در پاسخ نوشته آنان، به خط امام زمان علیه السلام وارد شده است که: به نام خداوند بخشنده مهربان؛ خداوند ما و شما را از گمراهی و فتنه‌ها سلامت بخشد و به ما و شما روح یقین عطا کند و ما و شما را از عاقبت بد پناه دهد!...».(۲) پی نوشت: ۱.علی‌اکبر دهخدا، لغت‌نامه، ج5، ص7145. ۲.کتاب الغیبه، ص 285. https://eitaa.com/eslam20