🌍 معنی کلمه " مکه " چیست؟
برای این واژه، اشتقاق های متعددی ذکر شده که هر کدام بیانگر وصفی از اوصاف این شهر می باشد
1 - کلمه «مکه» از «مَکَّ، یمک، مکا» مشتق شده که به معنای هلاک شدن و کم شدن است و این بدان جهت است که هر ستمگری نظر سوئی به آن شهر داشته باشد سرنوشتی جز هلاک و نابودی نخواهد داشت (نمونه اش داستان اصحاب فیل است).
مناسبت دیگر اینکه: هر کس برای زیارت خانه خدا به آن شهر عزیمت کند، گناهان او کم می شود.
(حال یا خداوند گناهان پیشین او را می بخشد و یا حالت تقوایی او پیدا می شود که عامل پرهیز از گناه است).
2 - این کلمه از «مک، یمک، مکا، امتک و تمکک» گرفته شده که به معنای مکیدن کودک است پستان مادر را (تشابه دو لفظ فارسی و عربی را ببینید) گفته اند که این یا به جهت علاقه مردم به این شهر است؛ مانند علاقه کودک به پستان مادر و یا به جهت کم آبی آنجاست که مردم آب را تا آخرین قطره آن می نوشند.
- می توان گفت که این معنا اشاره به تغذیه روحی و معنوی مردم از این شهر است؛
زیرا که اینجا خاستگاه وحی و مهبط فرشتگان بوده و نیز حجاج در این شهر همواره به یاد خدا هستند و بر معنویت و تقوایشان افزوده می گردد.
3 - اشتقاق این کلمه از «تمککت العظم» است که به هنگام درآوردن مغز استخوان گفته می شود و در وجه مناسبت آن خلیل گفته است که:
«مکه وسط زمین است همانگونه که مغز استخوان در وسط استخوان قرار دارد».
- شاید بتوان گفت که اگر این اشتقاق درست باشد منظور این است که:
وقتی حاجی به مکه می رود و اعمال به جا می آورد، خودخواهی ها و تعلّقات مادّی را می شکند و به خویشتن خویش می رسد.
4 - مکه از ماده «مک» مشتق شده که به معنای «جذب» است و این بدان جهت است که مردم از هر دیار به آن سرزمین جذب می شوند.
- و به عبارت دیگر مکه مانند مغناطیس که براده های آهن را با نظم خاصی به خود جذب می کند، مردم را از همه جا گرد خود می آورد.
5 -این کلمه از«مک» به معنای «ازدحام» گرفته شده؛
زیرا که مردم از اطراف و اکناف به این شهر می آیند و در آنجا ازدحام می شود.
6 - این کلمه از «مکا» مشتق شده که به معنای صدای نوعی پرنده است؛
زیرا که در مکه صدای مردم که خدا را می خوانند بلند است و زمزمه ملکوتی حاجیان در اطراف کعبه همواره به گوش می رسد.
- این وجه در روایتی از امام رضا - علیه السلام - نیز آمده است.
7 - این کلمه از «مک» به معنای «بسط و گسترش» مشتق شده؛ زیرا که خداوند کره زمین را از این شهر گسترش داده است و شروع «دحوالأرض» از اینجا بوده است.
این وجه در روایتی از امیرالمؤمنین علی - علیه السلام نقل شده است.
(در باره دحوالارض و اینکه از مکه شروع شده به زودی بحث خواهیم کرد).