⭕️علت طولانی شدن فرآیند احیای برجام؛ ما یا آن‌ها؟! 🔶التهابات پدید آمده در بازار ارز و دیگر بازارهای مهم اقتصادی، سخت شدن معیشت مردم و وقوع ناآرامی‌های اخیر کشور سبب شده که برخی بگویند دولت باید از مدت‌ها قبل، برجام را می‌پذیرفت تا کار بدینجا کشیده نشود که حالا آمریکایی‌ها بخواهند از آب گل آلود ماهی بگیرند و به فکر امتیازات بیشتر بیفتند. این افراد این را هم می‌گويند که دولت در تابستان ۱۴۰۱ منتظر آن بود تا زمستان سرد اروپا از راه برسد و در آن شرایط غربی‌ها ناگزیر به پذیرش توافق شوند! ضمن این‌که امروز رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران از یکسو گفت برجام نمرده و از سوی دیگر تأخیر و تعلل در احیای برجام را به جمهوری اسلامی نسبت داد! در این باره به چند نکته اشاره می شود: 1⃣این باور که بخش مهمی از مسائل اقتصادی امروز ارتباطی به برجام ندارد، تقریبا بر سر آن بین کارشناسان اقتصادی با گرایش‌های سیاسی گوناگون اتفاق نظر وجود دارد. بنابراین اینگونه نیست که برجام بسان عصای موسی باشد که به هر چیزی بخورد آن‌جا آباد می‌شود و سامان می‌يابد. 2⃣ اطلاعات موجود نشان می دهد که دولت بر روی زمستان اروپا، حسابی باز نکرده بود؛ چه این که هفته نخست شهریور که هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا متن جمع بندی شده را برای جمهوری اسلامی ایران ارسال کرد، تیم مذاکره کننده اگر در می یافت آن متن انتفاع اقتصادی پایدار اقتصادی ایران را تامین می کند و بسته شدن پرونده مباحث پادمانی را مشخص می سازد آن را قبول می کرد و لذا دلیلی برای مخالفت با آن وجود نداشت. کما اینکه ایران با چارچوب ارائه شده در اوج گرمای شهريورماه- که در شماره بعدی بیشتر توضیح داده می‌شود-از آن جهت که قابل دفاع و رو به جلو بود موافقت کرد و به سرمای پائیز و یا زمستان سرد اروپا نیز دل نبسته بود. 3⃣در اواخر مرداد و اوائل شهریورماه سال جاری با سفر مسئولان آژانس به ایران و رسیدن به راه حل هایی برای حل مسائل باقی مانده از جمله مباحث اختلافی پادمانی، چشم انداز ادامه مذاکرات و دستیابی به توافق هسته ای به طرز قابل ملاحظه ای جدی تر شد. در همین مقطع و در اوائل سپتامبر(اواسط شهریور) «دیوید بارنئا»رئیس موساد به آمریکا و اروپا سفر کرد؛ آن گونه که رسانه ها اعلام کردند هدف اصلی رئیس موساد گفتگو با مقامات آمریکا و اروپا و متقاعدسازی آن ها برای کنار گذاشتن توافق هسته ای با ایران بود. نتیجه این سفر موافق میل و نظر رئیس موساد پیش نرفت؛ اما دیوبد برنئا چندان هم دست خالی برنگشت. چون ضلع غربی مذاکرات هسته ای پذیرفتند تا ۱۰ آبان ماه که انتخابات پارلمانی رژیم صهیونیستی برگزار می شود، اعلام احیای برجام به تاخیر بیفتد. اینجا بود که آمریکایی ها ملاحظه سیاست داخلی خودشان را نیز مد نظر قرار دادند و به ایران اعلام کردند که ادامه بخش نهایی مذاکرات و اعلام احیای توافق هسته‌ای پس از ۱۷ آبان‌ماه که در آن انتخابات میان دوره‌ای کنگره برگزار خواهد شد، از سر گرفته می‌شود. این پیام‌های آمریکا از طریق نماینده اتحادیه اروپا حدود۲۰ شهریور ماه به ایران رسید. حتی اگر ناآرامی‌های پس از فوت خانم مهسا امینی اتفاق نمی‌افتاد باز تا پیش از ۱۷ آبان عملا اتفاق خاصی رخ نمی‌داد. حال که از ۱۷ آبان گذشته ایم آمریکا بخاطر شرایط کنونی ایران و با این برآورد که جمهوری اسلامی در موقعیت متزلزلی قرار دارد از ایران امتیازات بیشتری درخواست کرده است. 🔶 حال اگر روندی که به آن اشاره شد بدرستی بررسی شود درمی یابیم که ایران از زمانی که احساس کرد متن توافق، چارچوب قابل دفاع داشته و رو به جلو است هیچ گونه تعلل و تاخیر بی‌مورد نداشته است.