اشتراکات و افتراقات خاندان‌های فرقه اهل حق 🔻 قسمت (چهارم) 4️⃣ 🔻 از جمله اموری که در مراسم سرسپاری انجام می‌پذیرد شکستن جوز است. دعایی که به هنگام شکستن جوز خوانده می‌شود به این شرح است: 🔷 ارادت پیروی کل صفات، بنده از قول حقیقت، الحمدللّه، سردادن به رضای خدا، از قول اشهد ان لا اله الا اللّه، امت از حضرت محمّد رسول‌اللّه، ملت از براهیم خلیل‌اللّه، مذهب امام جعفر اولیا، داخل شدیم به سلسله پنج‌تن آل عبا، سردادن یاران، پیروی دین و ارکان، قایمی دین ارکان و میزان، دل نلخشد از خدا، اگر سرم چون گوی در میدان بگردد دلم از عهد و پیمان یاری برنگردد، شاه تو باشی، تا تو باشی، جمع جم آدم صفی‌اللّه و قطار یداللّه، پیروی دین محمد مصطفی (مصاحبه با سید سیف‌علی عالی‌قلندری، قسمت چهارم، کرمانشاه، 25/8/94).[7] 🔻 انعقاد جم : 🔷 پیشینه تشکیل جم مقارن با تشکیل خانقاه بوده است. ابتدا در دوره بهلول ماهی در قرن سوم و سپس در دوره باباسرهنگ و باباجلیل در قرن چهارم هجری رواج داشته است. به علت جوّ حاکم و موقعیت زمان و مکان در آن ادوار، تشکیل جم، سرّی و محرمانه بوده است، اما در دوره شاه‌خوشین در قرن پنجم به علت آزادی نسبی که حکام وقت به صوفیه و یارسان روا داشتند، تا حدودی آزادانه اجرا می‌شده است. 🔶 بعد از دوره شاه‌خوشین و در دوره باباناووس در اوایل قرن ششم هجری اختناق و ضدیت با علویان و یاران حق و حقیقت دوباره اوج گرفت و یاران مراسم خود را پنهانی و محرمانه انجام می‌دادند (شاه‌ابراهیمی، بی‌تا: 2 و 3). 🔻 در قرن هفتم و هشتم، سلطان اسحاق به ساختن سه جم‌خانه امر می‌کند: یکی برای مردان بالغ، دیگری برای مردان بی‌شارب و کودکان، و سومین برای زنان و نوزادان (همان). کلام سلطان اسحاق چنین است: 🔷 یری جم‌خانان بونی میدان دایری جم‌خانان 🔶 اولیش پی جم میردیگانان دوهم پری ژن زاروی زمانان 🔷 سمیش پری بی سکه و سانان میردان نه جم نیشود وجیا ... ♦️ ترجمه: سه جم‌خانه، بایستی پیش‌قدم شوید و سه جم‌خانه بسازید، اولین برای جم مردان بالغ و کامل و سرسپردۀ مُهر و میزان، دومین برای زنان و نوزادان کم‌سن و سال، سومین برای آنان ‌که هنوز شارب و ریش درنیاورده‌اند، مردان بالغ باید جدا در جم‌خانه بنشینند (همان: 37). 🔷 به عقیده برخی از صاحب‌نظران، لغت «جم» برگرفته از لغت «جمع» است که ناظر به یکی از مقامات مطرح در عرفان است. مقام «جمع» را این‌گونه تعریف کرده‌اند: «جمع در اصطلاح این طایفه مقابل فرق است و «فرق» احتجاب است از حق به خلق، یعنی همه خلق بیند و حق را من کل‌ّ الوجوه غیر داند و جمع مشاهده حق است بی‌خلق و این مرتبه فنای سالک است چه تا زمانی که هستی سالک بر جای باشد، شهود حق بی‌خلق نیست» (لاهیجی، 1390: 24). 🔶 حضور در جم‌خانه رعایت آداب مختلف را می‌طلبد، از جمله: طهارت، نیت و اراده، پوشاندن سر با کلاه، بستن کمر، مراقبه، ذکر، محبت (شاه‌ابراهیمی، بی‌تا: 6). به عقیده برخی از صاحب‌نظران اهل حق، کلاه‌گذاشتن و کمربستن از آیین مهرپرستی، کف‌زدن، سماع و ذکر از آیین درویشی و اصطلاحاتی که در جم به کار می‌رود از مذهب تشیع اخذ شده است (مصاحبه با سید کرم‌اللّه شاه‌ابراهیمی، قسمت اول، کرمانشاه، 23/8/94). 🔻 در ادامه توضیحاتی درباره آیین جم‌خانه می‌آوریم: 1️⃣ طهارت: طهارت در اینجا هم طهارت ظاهری را شامل می‌شود که به معنای تنظیف و آراستگی است و هم طهارت باطنی را در بر می‌گیرد که عبارت است از تزکیه نفس و ترک اخلاق مذموم. 2️⃣ اراده: از دیدگاه اهل حق، اراده ابتدای حرکت سالک به سمت حضرت حق است، چنان‌که از آن به عنوان یکی از مقامات سلوک به سمت حضرت حق در عرفان اسلامی یاد شده است. 3️⃣ پوشاندن سر با کلاه: پوشاندن سر در ادیان مختلف همچون مزدیسنا، یهودیت و مسیحیت وجود داشته است. در آیین یارسان گذاشتن کلاه بر سر از زمان بهلول رواج پیدا می‌کند. در ایران، صوفیه کلاه خود را به قسمت‌هایی به نام «ترک» تقسیم می‌کردند که هر ترکی نشان از ترک‌کردن صفتی مذموم بوده است. این کلاه در بین صوفیه به تاج فقر مشهور بوده است (شاه‌ابراهیمی، بی‌تا: 9). ♦️ هدف از پوشاندن سر با کلاه، دورکردن افکار پلید و ناپاکی‌های درونی است. لذا احتمال آنکه صوفیه هم از روش بهلول استفاده کرده باشند وجود دارد (همان: 13). 🔻پی‌نوشت‌ها: [7]. آنچه در این دعا بروز و نمود دارد ریشه‌های از اعتقادات شیعی دارد. به کانال فرقه های عجیب و جهان ماوراء بپیوندید 🔻🔻 http://eitaa.com/joinchat/3478585344Cfddd4eceb2 ادامه دارد....🔻🔻