فرهنگیان فرهیخته ناحیه ۲
📚 شبههٔ «مرجعیت سیاسی» امام خمینی (١) 👈 به‌مناسبت آغاز دههٔ فجر 🇮🇷 1️⃣ آیا آیت‌الله خمینی (ره)، در
📚 شبههٔ «مرجعیت سیاسی» امام خمینی (٢) 👈 به‌مناسبت دههٔ فجر 🇮🇷 1⃣ نخستین بار شبههٔ «سیاسی بودنِ مرجعیت آیت‌الله خمینی» را در سال ۱۳۷۵ از فرزند یکی از روحانیون دارای مقام و منزلت در جمهوری اسلامی ایران شنیدم. با تأسف و ناراحتی فراوان به ایشان پاسخ دادم. برایم روشن بود که این سخنان از او نیست بلکه شنیده‌هایش از پدر است. 2️⃣ سال‌ها بعد در هفته‌نامهٔ «پنجره» (شماره ۶۳، ۱۷ مهر ۱۳۸۹) مصاحبه‌ای خواندم از آیت‌الله شیخ محمد یزدی که از دوستان پدر آن فرد است. برایم محرز شد که کسانی در حوزهٔ علمیهٔ قم این شبهه را مطرح می‌کنند و آن را گسترش می‌دهند. آقای یزدی گفته بود: 3️⃣ «یکی دیگر از کارهای بسیار مهم در قبل از پیروزی انقلاب حضرت امام بود. وقتی عوامل رژیم امام (ره) را دستگیر کردند ایشان عنوان مرجعیت نداشتند و بر اساس قانون اساسی مشروطه، مراجع دارای مصونیت بودند. برای همین، جامعهٔ مدرسین بلافاصله با توجه به صلاحیت حضرت امام در اطلاعیه‌ای اعلام کردند که امام خمینی (ره) جزو مراجع تقلید هستند و با این کار دست ساواک را برای هرگونه تعرض به جان امام بستند.» 4️⃣ همان زمان پاسخی مشروح و مستدل به سخنان آقای یزدی تهیه کرده و در ۲۹ مهر ۱۳۸۹ در وب‌سایتم منتشر کردم با عنوان «جامعهٔ مدرسین و مرجعیت امام خمینی». [۱] 5️⃣ در آنجا نوشتم که ادعای آقای یزدی نمی‌تواند صحت داشته باشد، زیرا آغاز تشکّلی به‌نام «جامعهٔ مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم» از زمستان ۱۳۴۴ است یعنی پس از شروع نهضت آیت‌الله خمینی. 6️⃣ در سال‌های پس از گزارش (اسفند ۱۳۳۵) شمار شاگردان آیت‌الله خمینی رو به افزایش بود و دو سال پس از فوت آیت‌الله بروجردی، در ۲۵ اردیبهشت ۱۳۴۲، ادارهٔ اطلاعات شهربانی تعداد کسانی را که در درس ایشان حضور می‌یافتند ۵هزار نفر ذکر کرد. در گزارش ۲۵ اردیبهشت ۱۳۴۲ ساواک، حدود ۲۰ روز پیش از دستگیری امام خمینی، چنین آمده است: ✍️ «اکنون کلیهٔ بازرگانان سهم امام را برای آیت‌الله خمینی می‌فرستند... شهمیرزادی بازرگان می‌گفت: مبلغی که اکنون به‌نام سهم امام به آیت‌الله خمینی پرداخت می‌گردد به‌مراتب بیش از مبلغی است که به آیت‌الله بروجردی پرداخت می‌گردیده است.» 7️⃣ کمی قبل از انتشار مصاحبهٔ آقای شیخ محمد یزدی، این شبهه را آقای شیخ در خاطراتش (مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۸) مطرح کرده بود. به‌گفتهٔ او، در سال ۱۳۴۰ «نام آیت‌الله خمینی به‌عنوان مرجع تقلید خیلی مطرح نبود و بیشتر، شاگردان ایشان وی را اعلم می‌دانستند.» [۲] 8️⃣ آقای حسن روحانی همین مضمون را در سخنرانی دههٔ فجر ۱۳۹۳ در مرقد امام خمینی (ره) مطرح کرد که با واکنش جنجالی آقای مواجه شد. [۳] ✍️ عبدالله شهبازی