✴️ایران، یک تهدید و یک فرصت برای هند؛ ورود هندی‌ها به رویکرد تمدنی با ایران
🔸چندی پیش در گزارشی با موضوع «هروله هندی‌ها به سمت ایران» نوشتم که سند جامع و راهبردی توافق 25 ساله ایران و چین هندی‌ها را به شدت آشفته کرده و آنها دنبال آن بودند تا به هر شکل ممکن جبران مافات کرده و بیش از این به خاطر امریکایی‌ها، منافع خود را به خطر نیندازند. اینکه تا چه اندازه هندی‌ها در این کار موفق بوده‌اند، مشخص نیست اما سفر دو مقام ارشد این کشور به فاصله دو روز به تهران نشان می‌دهد که آنها نگران هستند. از سوی دیگر، این اظهارنظرها به هیچ عنوان پایان‌پذیر نیست و مقامات مختلف هندی در تلاش هستند تا در این زمینه نهایت تلاش خود را کنند.
🔸در همین راستا، یک مقام ارشد هندی اظهار کرد که روابط تجاری ایران با چین طی قرارداد همکاری تجاری و اقتصادی 25 ساله تاثیری بر روابط ایران و هند نخواهد گذاشت؛ چراکه هند روابطی مستقل با ایران دارد. این مقام در دهلی‌نو گفته که هند به وضوح اعلام کرده است گمانه‌زنی‌ها پیرامون تاثیر منفی احتمالی شراکت راهبردی میان ایران و چین را رفع کرده و اظهار کرده است که روابط هند با تهران «بر موقعیت خودشان استوار بوده و مستقل از روابطش با کشورهای طرف سوم است!
🔸با این حال، مساله و نکته مهم در اظهارنظر این مقام هندی، تاکید او بر یک گفتمان خاص در روابط دو کشور است. به نظر می‌رسد که هندی‌ها تلاش دارند تا پس از مدت‌ها در مباحث هویتی ورود کرده و ضمن تاکید بر اشتراکات تاریخی و فرهنگی، به نوعی ایرانی‌ها را به سمت خود کشانده و از نزدیکی بیش از پیش به چین مانع شوند. مساله‌ای که با هر معیار و مقیاسی نمی‌شود آن را جدی گرفت، چرا که هندی‌ها توان و قدرت لازم را در حوزه اقتصادی نداشته و اصولا کشور مستقلی هم محسوب نمی‌شوند. به هر طریق هندی‌ها بخشی از پازل سیاسی امریکا به شمار می‌روند.
🔸والامولی مورالیدهاران وزیر اتحاد کشور و امور پارلمانی هند در پاسخ به پرسش دو نماینده پارلمان این کشور در باره تاثیر روابط ایران و چین بر روابط تهران و دهلی‌نو تصریح کرد: ایران و هند روابط تاریخی و ارتباط‌های نزدیک در تمدن‌هایشان دارند. روابط ما با ایران بر اساس موقعیت خودشان بوده و مستقل از روابط با کشورهای طرف سوم است. هند اولویت بالایی برای روابطش با کشورهای آسیای غربی قائل بوده و دارای روابط گسترده در زمینه فرهنگ، تحصیلات، تجارت و سرمایه گذاری است.
🔸نکته مهم اما مسائلی است که به صورت خاص وزیر امور خارجه و وزیر دفاع هند در تهران در مورد روابط ایران و چین سوال کرده‌اند. مقامات وزارت اموز خارجه هند به اسپوتنیک گفتند که وزرای دو کشور درباره جزئیات سرمایه‌گذاری چین و چشم‌انداز آتی برنامه زیرساختی هند در ایران از جمله بندر چابهار گفت‌وگو کردند. همانگونه که طرف هندی خودش هم اعتراف کرده، شکل و نوع سرمایه‌گذاری چینی‌ها برای طرف هندی بسیار مهم بوده است. این نکته را باید مورد تاکید قرار دهم که سواحل مکران جایی است که چینی‌ها در همکاری راهبردی با ایران آن را توسعه خواهند داد.
🔸برای طرف هندی این سوال مطرح بود که آیا چینی‌ها به سمت بندر چابهار نیز خواهند آمد یا نه که به احتمال زیاد در تهران به آنها گفته‌اند که اگر شما بخواهید دست دست کنید و در زمین امریکا بازی کرده و ایران را معطل کنید، شک نداشته باشید که به هر طرفی که حاضر باشد این کار را صورت دهد و بودجه لازم را برای توسعه بندر چابهار و هر نقطه دیگر کشور فراهم کند این پروژه واگذار خواهد شد. هندی‌ها فهمیده‌اند که برای جبران هنوز فرصت دارند اما بتوانند از این فرصت استفاده کنند یا نه، خود موضوع دیگری است که نیاز رفتن به آینده دارد. در تهران همه مقامات باید روی قول طرف هندی حساس باشند، آنها نشان داده‌اند که دنبال مال مفت بوده و می‌خواهند بدون هزینه، کارشان پیش برود.
🔸موقعیت مهم ایران در منطقه و جهان، ذخایر انرژی (نفت و گاز) که هند برای توسعه خود به شدت به آنها نیاز دارد، کریدور شمال-جنوب و دسترسی هند به آسیای مرکزی و حتی اروپا، جایگاه ایران به‌عنوان قدرتی در حوزه خلیج فارس و منطقه غرب آسیا، ترس از حضور پررنگ چین در منطقه؛ همه و همه انگیزه‌هایی قوی برای تقویت روابط این کشور با ایران و ارتقای این روابط تا سطح روابط راهبردی هستند. هندی‌ها به خوبی می‌دانند که این موقعیت مناسب هم می‌تواند فرصتی بی‌نظیر باشد و هم تهدیدی بی‌بدیل. در تهران به آنها گفته شد انتخاب و اختیار با خود آنها است.
🏴@gamedovomeenqelab