🍃🕊 بر بال حکمت ۵۳ نهجالبلاغه 🕊🍃
السَّخَاءُ مَا كَانَ ابْتِدَاءً، فَأَمَّا مَا كَانَ عَنْ مَسْأَلَة فَحَيَاءٌ وَتَذَمُّمٌ.
(موضوع: شناخت جايگاه سخاوت و ایثارگری)
سخاوت آن است که تو آغاز کنی،
زيرا آنچه با درخواست داده میشود يا از روی شرم و یا از بیم شنیدن سخن ناپسند است.
✍ شرح حکمت:
امام (عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به نكته ی دقيق و آموزنده اى در رابطه با سخاوت اشاره كرده و میفرمايند:
سخاوت واقعی آن است كه بدون درخواست باشد،
اما آنچه در برابر تقاضا داده مى شود، دو حالت دارد:
🔸 يا از روى حياست
🔹 يا براى فرار از مذمّت
سخاوت به معنای: حالت و فضيلتى درونى ست،
كه انسان را به بذل مال به مستحقان و نيازمندان بدون عِوض وا مى دارد...
بنابراین اگر كسى به شخصی درخواستى كند و از آبروى خود به وسيله درخواست مايه بگذارد، آنچه شخص سخاوتمندانه مى بخشد در واقع عوض آبروى اوست و به راحتى نمى توان نام آن را سخاوت گذاشت...
و نيز بخشیدن گناه کاری كه پس از درخواست صورت مى گيرد، ممكن است بدين سبب باشد كه اگر بخشش نكند، درخواست كننده و يا مردمى كه از آن آگاهى مى يابند او را نكوهش و مذمت كنند، که در واقع بخشش در برابر نجات از مذمت مردم واقع شده است و بدون عوض نيست و به تعبير عموم مردم براى رودربايستى است.
✅ بر آیت اساس سخاوت خالص و حقيقى آن است كه انسان پس از آگاهى بر نيازمندى افراد آبرومند، خود پیش دستی کند، و منتظر درخواست و طلب کردن نیاشد.