⭕️پاسخ به یک سؤال بسیار مهم تاریخی(۱) 🔸پرسش : چرا دستور پيامبر (صلى الله عليه و آله) درباره خلافت على (عليه السلام) اجرا نشد؟ چه عواملی سبب شد مسلمانان وصيت پيغمبر اكرم را درباره على عليه السلام ناديده گرفتند؟ 🔹پاسخ : ♦️در این زمینه تحلیلها وتفسیرهای متفاوتی وجود دارد : 🔹نظريه اول‏ : اينكه بگوييم مسلمين يك‏باره همگی ، نسبت به اسلام و پيغمبر متمرد و طاغى شدند، روى تعصبات قومى و عربى؛ به اين مسئله كه رسيد همه آنها يك‏مرتبه از اسلام رو برگرداندند. 🔹باید گفت: وقايع بعد از غدیر نشان نمى‏ دهد كه مسلمين يك‏مرتبه از اسلام و از پيغمبر به طور كلى رو برگردانده باشند كه نتيجه‏ اش اين است كه بايد به حالت اول جاهليت خودشان و بت‏ پرستى برمى‏ گشتند. 🔸نظريه دوم‏ : بگوييم مسلمين نخواستند نسبت به اسلام متمرد شوند ولى نسبت به اين يك دستور پيغمبر جنبه تمرد به خودشان گرفتند؛ اين يك دستور به علل و جهات خاصى مثلًا كينه‏ هايى كه از ناحيه پدركشتگى‏ ها با على عليه السلام داشتند يا به قول بعضى از اهل تسننِ امروز نمى‏ خواستند كه نبوت و خلافت در يك خاندان جمع گردد ، تحملش برايشان مشكل بود. یا آنکه آن حالت عدم تساهل و سخت‏گيرى و صلابت و انعطاف‏ ناپذيرى على عليه السلام ، عامل نادیده گرفتن توصیه پیامبر نسبت به امام علی گردید. 🔸-نقد و ردّ تحلیلهای فوق - : با اينگونه تحلیلها نمی توان حادثه به اين مهمى را توجيه كرد؛ چگونه میتوان گفت: همه مسلمين يك‏مرتبه مرتد شدند و از اسلام برگشتند؟! - اینکه بگوییم «مسلمين همه در اين يك مسئله تمرد پيشه كردند» خيلى بعيد نيست ولى آيا همه مسلمانها را مى‏ شود گفت متمرد شدند. 🔹نظريه صحيح : مسلمين، اغفال شدند 🔹تبیین : مسلمين در اين مسئله اغفال شدند؛ يعنى عده‏ اى متمرد شدند، آن عده زيرك متمرد، عامه مسلمين را در اين مسئله اغفال كردند. 🔹صحت این نظریه را مى‏ توانيم از آيه «الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذينَ كَفَروا مِنْ دينِكُمْ» استنتاج و نتيجه‏ گيرى كنيم. (ادامه دارد) ▪️مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (پانزده گفتار))، ج‏25، ص: 197-185-با تلخیص و ویرایش - https://eitaa.com/shakhes1340