🔴 پای القائات روانی در میان است؟
فرهیختگان:
🔹به گزارش psychologytoday، حوادث اخیری که در مدارس دخترانه ایران رخ داده و هنوز هم شاهد تکرار هر روزه آن هستیم، تکرار حوادثی است که نمونه‌های آن را در سال 2009 در افغانستان و در 1983 در کرانه باختری شاهد بوده‌ایم. مسمومیت‌های ناشی از تنفس گازهای سمی که ماحصل آن بروز علائم مشابهی چون سردرد، حالت تهوع، سرگیجه و از دست دادن هوشیاری دانش‌آموزان دختر بوده است. تشابهاتی که بین حوادث ایران، افغانستان و کرانه باختری رخ داده، ذهن را به فرضیه خرابکاری و نشانه رفتن جایگاه حضور زنان و دختران در دل جامعه می‌کشاند. در وقایع اخیر شاهد موجی از گزارش‌ها از مسمومیت‌های دختران مدرسه‌ای بودیم که از نوامبر 2022 (آذر ماه 1401) آغاز شد و هرکدام از آنها نگرانی والدین و التهاب ایجادشده در جامعه را افزون‌تر کرد. فرضیه‌های مختلفی در این زمینه مطرح شده اما مساله‌ای که در این بین وجود دارد، پیدا نشدن عامل این حملات است.
استرس‌هایی که مشکل‌آفرین شدند
🔹به گزارش BBC، شرایط پراسترسی که طی ماه‌های گذشته و به‌ویژه هفته‌های اخیر نسبت به مسمومیت‌های پیاپی در مدارس گزارش شده، به خودی‌خود می‌تواند زمینه‌ساز بروز این قبیل علائم روانی در دانش‌آموزان باشد. این نظریه درحالی قوت گرفته که پروفسور سم‌شناسی محیطی دانشگاه «لیدز» عنوان کرده بررسی نتایج آزمایش خون‌های گرفته‌شده از دانش‌آموزان دختر ردپایی از سم را نشان نداده است. با وجود این، او معتقد است که با توجه به نتایج به‌دست آمده، بعید به‌نظر می‌رسد یک عامل عصبی یا سم ارگانوفسفات که در آفت‌کش‌ها به کار می‌رود، مسئول بروز این مسمومیت باشد.
ردپای منابع روانی در میان است؟
🔹روانپزشک و اپیدمیولوژیست کالج سلطنتی لندن با بیان چند عامل اصلی اپیدمیولوژیک به این موضوع اشاره کرده که این موارد زنجیره مسمومیت‌زا به‌شمار نمی‌رود اما درعوض می‌توان آن را یک «بیماری روان‌زاد جمعی» یا «هیستری جمعی» دانست. در این بیماری علائم مشترک در گروهی از افراد دیده می‌شود بدون اینکه عاملی زیستی برای آن پیدا کرد. شیوع چنین مواردی در کشور با توجه به این واقعیت که پیش از این بارها این اتفاق در مدارس دخترانه به‌مراتب بیشتر از مدارس پسرانه رخ داده، می‌توان این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که شواهد به‌سمت یک بیماری روانی سنگین‌تر است.
🔹ماهیت این علائم و بهبودی بیشتر بیماران بعد از مدتی کوتاه می‌تواند دلیل بر این مدعی باشد. در مواردی از «بیماری جامعهزاد جمعی» نیز علائمی که افراد تجربه می‌کنند کاملا واقعی است اما دلیل اصلی آن اضطراب حاکم شده بر بدن است، درحالی‌که از مسمومیت هیچ خبری نیست. مراحل اولیه مسمومیت در بسیاری از موارد با علائم این دو بیماری مشترک است، به‌طوری‌که ضربان قلب بیمار بالا می‌رود، فرد احساس بی‌حالی و غش کردن پیدا می‌کند، رنگ‌پریده می‌شود، دچار معده دردهای عصبی می‌شود و در بدن خود احساس لرزش پیدا می‌کند. این علائم از عفونت تا مسمومیت یا اضطراب جمعی را دربرمی‌گیرد.
🔹محققان با توجه به شرایط پراسترسی که در ماه‌های گذشته در کشور حاکم بوده، دور از ذهن نیست که این عارضه به دلیل قرار گرفتن در چنین اوضاعی ممکن است رخ داده باشد. موارد مسمومیت دانش‌آموز دختر در ماه‌های اخیر یادآور بیماری ناشناخته‌ای است که در سال 1990 در کوزوو رخ داد و در سال 1986 هم کرانه باختری را درگیر کرد. در آن موارد مشابه هم هیچ عامل زیستی مشابهی در مبتلایان مشاهده نشد و متخصصان دلیل آن را «بیماری جامعهزاد جمعی» عنوان کردند.
هیستری جمعی چگونه عمل می‌کند؟
🔹بیماری روان‌زاد جمعی یا همان هیستری جمعی زمانی رخ می‌دهد که گروهی از افراد به‌رغم نبود عوامل فیزیکی یا محیطی علائم مشترک بیمارگونه‌ای را از خود نشان می‌دهد. اما این علائم به‌گونه‌ای هستند که افراد تصور می‌کنند با ماده‌ای خطرناک یا سمی دچار مسمومیت شده‌اند.
🔹این اتفاق معمولا در محیط‌های کاری، کلاس‌های درس مدارس یا دانشگاه که جمعی از افراد در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، رخ می‌دهد. این اختلال روانی معمولا با یک محرک محیطی آغاز می‌شود که می‌تواند یک بوی بد یا مشاهده ماده‌ای مشکوک در محیط باشد یا تفکری در افراد ایجاد کند که آنها را به وجود ماده‌ای خطرناک و مسمومیت حاصل از آن مشکوک کند.
🔹در این حالت معمولا یک نفر دچار علائم حاصل از استرس شده و به دنبال آن، دیگر افراد هم به تاثیر از علائمی که در این فرد ایجاد شده دچار علائم مشابه می‌شوند. این اختلال بسیار شایع‌تر آن چیزی است که تصور می‌شود و معمولا با علائمی چون سردرد، سرگیجه، احساس غش، ضعف و احساس خفگی خود را نشان می‌دهد که با علائم مسمومیت مشترکند و ممکن است پزشک را در تشخیص دچار خطا کند.
🆔 @h_falahati