📝تفسیر سوره مبارکه انبیاء آیات ۷۸ الی ۸۰ 📖 منبع: تفسیر «نمونه» آیت الله مکارم شیرازی ↩️ بنابراین مسأله اجتهاد نظرى به معنى اصطلاحیش، یعنى همان اجتهاد ظنى، در حکم آنها راه ندارد، ولى مانعى ندارد که در پیاده کردن یک ضابطه کلى دو راه وجود داشته باشد، و دو پیامبر، هر کدام یکى از دو راه را پیشنهاد کند که هر دو در واقع صحیح است، و اتفاقاً در مورد بحث ما نیز مطلب همین گونه بوده است، چنان که شرحش سابقا گذشت. ولى همان طور که قرآن اشاره مى کند راهى را که سلیمان پیشنهاد کرد (از نظر اجرائى) نزدیک تر بود، و جمله: وَ کُلاًّ آتَیْنا حُکْماً وَ عِلْماً: ما به هر یک از این دو حکم و علم دادیم که در آیه بعد خواهد آمد گواهى بر صحت هر دو قضاوت است. و در پاسخ سؤال سوم مى گوئیم: بعید نیست مطلب در شکل مشاوره بوده است، مشاوره اى که احتمالاً براى آزمودن سلیمان و شایستگى او در امر قضاوت صورت گرفته، تعبیر به لِحُکْمِهِم (حکم آنها) نیز گواه بر وحدت حکم نهائى است، هر چند دو پیشنهاد متفاوت در آغاز وجود داشته (دقت کنید).(۴) در روایتى از امام باقر(علیه السلام) مى خوانیم که در تفسیر این آیه فرمود: لَمْ یَحْکُما إِنَّما کانا یَتَناظَرانِ: آنها حکم نهائى نکردند بلکه به مناظره (و مشورت) پرداختند .(۵) از روایت دیگرى که در اصول کافى از امام صادق(علیه السلام) نقل شده نیز استفاده مى شود: این ماجرا به عنوان تعیین وصى و جانشین داود(علیه السلام) و آزمودن آنها، صورت گرفته است.(۶) * * * به هر حال در آیه بعد حکم سلیمان در این داستان را به این صورت تأئید مى کند: ما این داورى و حکومت را به سلیمان تفهیم کردیم و با تأئید ما او بهترین راه حل این مخاصمه را دریافت (فَفَهَّمْناها سُلَیْمانَ). اما مفهوم این سخن آن نیست که حکم داود اشتباه و نادرست بوده، چرا که بلافاصله اضافه مى کند: ما به هر یک از این دو، آگاهى و شایستگى داورى و علم بخشیدیم (وَ کُلاًّ آتَیْنا حُکْماً وَ عِلْماً). سپس به یکى دیگر از مواهب و افتخاراتى که خدا به داود(علیه السلام) داده اشاره کرده مى فرماید: ما کوه ها را مسخر ساختیم که همراه داود تسبیح مى گفتند و همچنین پرندگان را (وَ سَخَّرْنا مَعَ داوُدَ الْجِبالَ یُسَبِّحْنَ وَ الطَّیْرَ). اینها در برابر قدرت ما چیز مهمى نیست ما قادر بر انجام این کار بودیم (وَ کُنّا فاعِلِینَ). هم صدائى کوه ها و پرندگان با داود(علیه السلام) ✍ پی نوشت: ۴ ـ توضیحات و پاسخ سؤالات بر این اساس است که: داستان گله گوسفندان و دو نوع قضاوت نقل شده درست باشد، و گرنه از آیه مطلبى که قابل ایراد باشد استفاده نمى شود، آیه مى فرماید: داود وسلیمان درباره گوسفندان و مزرعه قضاوت کردند این از یکسو، از سوى دیگر، خداوند قضاوت سلیمان را تأئید کرده و داود را هم که بر اساس آیه ۲۶ سوره ص خود بر قضاوت نصب نموده است، بنابراین قضاوت هر دو صحیح است. اما این ادعا که دو نحوه قضاوت کرده باشند که منافى یکدیگر باشند، قابل قبول نیست. ۵ ـ من لایحضره الفقیه ، طبق نقل تفسیر نور الثقلین ، جلد ۳، صفحه ۴۴۳. ۶ ـ براى توضیح بیشتر به تفسیر صافى ، ذیل آیه مورد بحث مراجعه فرمائید. ↩️ ادامه دارد...https://eitaa.com/hafezanewahy