هدایت شده از دکتر میثم لطیفی
باسمه‌تعالی
✅ درهمین ابتدا باید شهادت بدهم که من تابع دستورات ستاد ملی مبارزه با کرونا هستم.
این را ازاین‌جهت گفتم که نظراتم حمل بر مخالفت عملی نشود و سو برداشتی از آن صورت نگیرد. من هم معتقدم باید بهداشت را به‌صورت حداکثری رعایت کرد و نگذاشت این ویروس منحوس عزم و اراده و عزتمان را ذره‌ای به مخاطره بیندازد.
اما این به معنای نقد عملکرد مسئولان و خط‌مشی گذاران نیست. تلاش می‌کنم نقدم سازنده و دلسوزانه باشد. چون شرعاً و اخلاقاً موظفم دراین‌باره تا می‌توانم به مسئولان کشورم کمک کنم.
☑️مقام تحلیل و نقد بنده عمدتاً ناظر به اتاق فرماندهی است یعنی جایی که طبق الگوهای تصمیم‌گیری در آنجا، دستورکارگذاری می‌شود، الترناتیوها و سناریوها ساخته می‌شود و تصمیمات اتخاذ می‌شوند.
1⃣اشکال اول: دستورکارگذاری ناقص.
متأسفانه در دستور کارگذاری، موضوع به‌خوبی انتخاب نشد. تقلیل امر عمومی کرونا به بیماری کرونا یکی از این نقیصه‌ها بود. همچنین تسلط نگاه پزشکی به موضوع و نگاه درمان جسمی بر سایر نگاه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی و رسانه‌ای و همچنین غفلت از سلامت روحی شهروندان از اشکالاتی بود که حتی در تشکیل مقر اصلی فرماندهی – در وزارت بهداشت- خود را نشان داد. درحالی‌که این موضوع آن‌قدر مهم و کلان بود که بایستی در سطح هیئت‌وزیران و با فرماندهی شخص رئیس‌جمهور پیگیری می‌شد.
2⃣اشکال دوم: گزینه‌های ساده و البته پرهزینه.
من احساس می‌کنم که علیرغم اینکه موضوع کرونا مدت‌ها قبل از چین شروع‌شده بود اما اهتمام جدی در داخل کشور به آن نشده بود. درحالی‌که بررسی‌ها و روندهای گذشته نشان می‌دهد که این احتمال برای ایران و سایر کشورها نیز دیر یا زود می‌رفت. پس ما نیازمند مدیریت راهبردی بودیم. اتفاقی که نیفتاد. خوب اگر شما موضوعات را به‌صورت راهبردی بررسی نکردید آن‌ها به بحران تبدیل می‌شوند و قهراً به‌جای مدیریت راهبردی آینده‌نگر باید مدیریت بحران حال نگر را در دستور کار قرار دهید.
مهم‌ترین خط‌مشی که روزهای اولیه می‌شنیدیم قرنطینه شهرها بود. درحالی‌که به اذعان وزیر محترم بهداشت، این روش سال‌های سال است که منسوخ شده و البته عملاً هم قابل اجرا نیست. در این دوره، روی تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه تمرکز شد. مسیری که ضربه‌های شدیدی در آینده ایجاد خواهد کرد و معلوم نیست با شعارهایی مثل عدم مداخله والدین در امر آموزش و رشد علمی و پژوهشی چقدر سازگار است؟ در روزهای اولیه روی شهر مقدس قم کار شد. گویی قم این ویروس را ساخته است. درحالی‌که قم اولین شهری بود که صادقانه کشف کرونا را اعلام کرد. اعلام شد که این ویروس خطرش کمتر از H1N1 است درحالی‌که ظاهراً مرگ‌ومیرش بیشتر شده است. نسبت به طب سنتی موضع سخت گرفته شد درحالی‌که طب مدرن هنوز هم درمانی برای آن کشف نکرده است. در خصوص تدفین اموات مشکوک بی‌برنامگی وجود داشت و ... همه این‌ها نشان می‌داد دولتمردان طرح دقیقی برای مدیریت نداشتند و به‌مرور طرح‌ها ساخته و با سعی و خطا اعلام و اعمال شد.
3⃣اشکال سوم: تصمیماتی با طعم چماق و بدون توجه به شعور عمومی
در آبان ماه دولت نشان داد که نمی‌تواند عاقلانه تصمیم بگیرد و بدتر از آن اینکه نمی‌تواند عاقلانه پیاده‌سازی کند. فراموش نکنیم که برای تغییر قیمت در دهه 1380 رئیس‌جمهور وقت سفرهای متعدد استانی رفت، مصاحبه کرد و یارانه را قبل از افزایش قیمت به‌حساب مردم واریز کرد تا قدری تندی و تیزی تصمیم را به کام مردم قابل‌تحمل کند؛ اما در این دولت رئیس‌جمهور مملکت بجای پذیرش مسئولیت‌ها با پوزخند، از تبعات تصمیمات زیردستانش شانه خالی می‌کند.
خوب واقعاً چقدر با مردم درباره فرایند تصمیمات سخن گفته می‌شود و آن‌ها را توجیه می‌کنند؟ آیا بهتر نیست به مردم به‌مثابه انسان بالغ نگاه کنند؟ چه اشکالی داشت که مثلاً از امروز اعلام کنند که ساعت 24 دو روز بعد فلان اقدام صورت می‌گیرد. گیرم عده‌ای سو استفاده کنند، چه اشکالی دارد؟ اتفاقاً در اینجا بخش عمده‌ای از مردم این عده قلیل را سرزنش می‌کنند. نه اینکه بسیاری از مردم، دولت و حکومت را شماتت کنند.
🌟🌟🌟
البته اشکالات ریزودرشت دیگری نیز می‌توان ذکر کرد اما آخرین تصمیم نیز از همان الگوی تصمیمات قبلی تبعیت کرد و مجدداً دردی به دردهای مردم افزود و آن بستن درب اماکن متبرکه و مساجد 🕌بود. موضوعی که تبدیل به یک اتفاق تلخ شد، هجوم برخی از مردم به حرم‌های مطهر، درگیری با نیروهای انتظامی و احتمالاً شکسته شدن درب حرم.
من در واقعه‌ی شکستن درب حرم‌های متبرکه، قطعاً آنانی که خط‌مشی‌های پزشکان را بر خط‌مشی‌های عمومی غلبه دادند، آنهایی که مسئله را تک‌بعدی دیده‌اند و آنهایی که به شعور مردم احترام نگذاشتند را مقصر می‌دانم.
📊
واقعیت این است که جو سیاست‌های پزشک زده و تحت شعار رسانه‌های معاند، مردم را از زیارت فردی و حضور فردی در حرم‌های خلوت شده منع