الجزیره (قطر): پوتین در آذربایجان چه می‌کند؟
۱- به نظر می‌رسد پوتین به خوبی تاریخ را مطالعه می‌کند و می‌داند واشنگتن در هرگونه عدم توازنی در حیاط خلوت روسیه احتمالا «رخنه دفرسوار» پیدا می‌کند. چه برسد به این‌که موضوع به منطقه دریای خزر مربوط باشد که آمریکا آرزوی آن را دارد که در آن حضور خود را تثبیت کند؛ زیرا این منطقه مملو از منابع انرژی است و موقعیتش برای ایجاد مانع در برابر بلندپروازی پوتین، ضربه زدن به طرح «کمربند-جاده» چین و محاصره ایران راهبردی به حساب می‌آيد.
۲- «رخنه دفرسوار» عملیات اسرائیل است که در مرکز کانال سوئز در سال ۱۹۷۳ در جنگ اکتبر صورت گرفت. هنگامی که هواپیمای شناسایی آمریکایی SR-71 در 13 اکتبر 1973 به حریم هوایی مصر نفوذ کرد و تمام جبهه نبرد را تحت پوشش قرار داد، آژانس اطلاعاتی آمریکا داده‌های مهمی را برای تل‌آویو مربوط به آنچه «رخنه دفرسوار» شناخته می‌شود فاش کرد. این نفوذ به حریم هوایی مصر باعث شد اسرائیل به تصاویر هوایی دقیق و اطلاعاتی در مورد مساحت کامل میان ارتش دوم و سوم دست یابد. این امر راه را برای اجرای عملیات «رخنه دفرسوار» هموار کرد.
۳- مسئله به شراکت‌ها یا تفاهم‌هایی که میان دو کشور [روسیه و آذربایجان] رخ داده است مربوط نمی‌شود، بلکه به خود این سفر و خوانش آن در دو سطح سیاسی و راهبردی مربوط می‌شود، به ویژه این‌که پس از آن رخ داد که روسیه احساس کرد ایروان خلاف جهت کشورهایی پیش می‌رود که قبلا بخشی از اتحاد جماهیر شوروی سابق بودند.
۴- منطقه قفقاز به مثابه حیاط خلوت روسیه به شمار می‌روند. از این‌رو، پوتین نیاز دارد تمام حفره‌هایی را بپوشاند که می‌تواند جنجالی برای این کشور به وجود آورد، در حالی که امروز درگیر جنگی شدید در اوکراین است.
۵- ایروان باور دارد مسکو این کشور را در برابر باکو تنها گذاشت، از این رو ارمنستان گزینه رفتن به سمت غرب را اتخاذ کرد و با برگزاری رزمایش «شریک عقاب ۲۰۲۴» با آمریکا روسیه را تحریک کرد. این تحول روند جدید و کیفیت نزدیکی ایروان با غرب را بازتاب می‌دهد که شدیدا به ضرر روابط تاریخی با روسیه است.
۶- مسکو به این سفر نیاز دارد تا پس از جدایی از ایروان در مسیر تحکیم روابط خود با باکو فراتر برود و بر این باور است که این سفر ممکن است راه را به روی آمریکا در راستای بهره برداری از خصومت میان باکو و تهران ببندد و اجازه سوء استفاده از رخنه دفرسوار جدیدی را به این کشور نمی‌دهد؛ چرا که این کشور [آمریکا] از طریق شریک خود اسرائیل که روابط تاریخی بسیار خوبی با آذربایجان دارد، حضور خود را تقویت می‌کند. بزرگترین پایگاه جاسوسی نظامی اسرائیل در مرز ایران در خاک آذربایجان قرار دارد و باکو یکی از بزرگترین واردکنندگان تسلیحات اسرائیلی محسوب می‌شود.
۷- این شکافی که پوتین برای پر کردن آن تلاش می‌کند به نیت مسکو برای باز کردن مسیر همگرایی میان ایران و آذربایجان نیز مرتبط است. بهبود روابط میان دو کشور تأثیر مثبتی بر اتحاد سه جانبه‌ای خواهد داشت که اخیرا به ضرر سوریه میان ترکیه، ایران و روسیه ایجاد شده است. رابطه خوب رجب طیب اردوغان و پوتین، مسیر پوتین را به سمت باکو هموار کرد و در تلاشی جدی برای دور زدن منافع آمریکا در منطقه، مسیر باکو به تهران را نیز هموار می‌کند.
eitaa.com/harfetwitti