🔰ظهور یک حقیقت؛ صدق در تطابق گفتار و رفتار/ بخش دوم 🔸در مقابل کسانی، مومنین را به چالش می‌کشانند که «مَتى‌ هذَا الْفَتْحُ»؟ «مَتى‌ هذَا الْوَعْدُ»؟ مومنین می‌گویند «هذا ما وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ صَدَقَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ» این وعده‌ای‌ست که خدا و پیامبر داده‌اند و خداوند و پیامبر او راست می‌گویند. اگر قاری قرآن می‌گوید «صدق الله العلی العظیم»، بحث همین است که خدا صادق است. در سوره یس آیه «قَالُوا يَا وَيْلَنَا مَنْ بَعَثَنَا مِنْ مَرْقَدِنَا» / از قبرها درمی‌آیند و می‌گویند «هَذَا مَا وَعَدَ الرَّحْمَنُ». این همان وعده خداوند است، «وَصَدَقَ الْمُرْسَلُونَ» و پیامبران راست گفتند. امتحان صداقت، در عرصه‌ی اجتماع و سیاست 🔸این تعبیر قرآن که «تَمَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ صدْقاً وَ عَدْلاً» یعنی این شریعت‌هایی که سال‌ها با پیامبران قبل آمد، با دین اسلام به نقطه‌ی اتمام ‌رسید. «صِدْقاً» یعنی این چیزی که امروز به نقطه‌ی کمال و تمام می‌رسد، محقق خواهد شد و «عَدْلًا» هم که می‌گوید از این جهت است که دچار تناقض نخواهد بود. 🔸این عرصه، عرصه‌ی امتحان است. این عرصه‌ای که انسان به آن آمده، بیهوده نیست بلکه دارای هدف است. به این عرصه آمده تا مورد امتحان قرار بگیرد، در مسابقه‌ای حضور پیدا کند تا مشخص شود چقدر برنده می‌شود و چه میزان امتیاز بدست می‌آورد. 🔸یکی از مهمترین عرصه‌ها، عرصه‌ی اجتماعی‌ست، چون انسان موجود اجتماعی است. یکی از امتحانات در عرصه‌ی اجتماعی و سیاسی، میزان صداقت افراد است: «فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ». البته می‌توان با برخی موضوعات، چند صباحی موفقیتی به دست آورد؛ به قول امروزی‌ها لایک و فالووری بدست آورد. ظهور صدق در چیست؟ 🔸اگر گفته می‌شود که انسان‌شناسی و فرجام‌شناسی این اندیشه متفاوت است. این تفاوت کجا بروز پیدا می‌کند؟ خاصیت آن چیست؟ بروز این اندیشه در رفتاراجتماعی و سیاسی است که دروغ گفته نشود و گفتار با رفتار تطابق داشته باشد. اگر صحبت از امتحان می‌شود، امتحان چیست؟ همانطور که در ایام امتحانات معلوم می‌شود چه کسی، چه میزان بلد است؛ صدق نیز همین است. این تعبیر قرآن، تعبیر خیلی ظریفی‌ست که«لِيَسْئَلَ الصَّادِقِينَ عَنْ صِدْقِهِمْ» اینکه چرا از صدق شخص صادق، سئوال می‌شود؟ برای اینکه صدق خود را ظهور بدهد. ظهور این صدق در گفتار و مهم‌تر از آن در تطابق گفتار و عمل است. «لِيَسْئَلَ الصَّادِقِينَ عَنْ صِدْقِهِمْ» مربوط به همین حیات دنیا و مناسبت امروز و در همین رفتارهای سیاسی-اجتماعی است. آن‌وقت اینجاست که آن امتحان و تمایز بروز می‌کند. 🔸در صحنه‌ی مهم و نقطه‌ی عطفی مثل جنگ تازه معلوم می‌شود که چه کسانی صادق هستند «فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ لَيَعْلَمَنَّ الْكاذِبِينَ». در شرایط عادی که همه ادعا می‌کنند ما هستیم. لذا این عرصه صداقت فقط یک حرف نیست بلکه ظهور یک حقیقت است. اینجاست که این تعبیر را داریم «مِنَ المُؤمِنينَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ». اینجاست که معلوم می‌شود در بین مومنین، چه کسانی بر عهدی که بستند، صادق بودند. در شرایط سخت است که معلوم می‌شود «صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ» چه کسانی هستند؟ «صدقوا» حقیقتی‌ست که باید در گفتار و رفتار ظهور پیدا کند. اختلاف گفتار و عمل، ظهور نفاق و دوگانگی 🔸در عرصه‌ی موضوعات سیاسی، رسانه‌ای یا فضای مجازی، کسی حق ندارد خلاف صدق حرف بزند و عمل کند «صَدَقوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيهِ ۖ». اگر که می‌فرماید «لِيَسْئَلَ الصَّادِقِينَ عَنْ صِدْقِهِمْ» در جای دیگر بیان می‌کند «لِيَجْزِيَ اللَّهُ الصَّادِقِينَ بِصِدْقِهِمْ»؛ اینجاست که صدق ظهور پیدا می‌کند. 🔸اگر صدق بروز پیدا کرد، آن‌وقت جزا هم بر همین اساس خواهد بود «لِيَجْزِيَ اللَّهُ الصَّادِقِينَ بِصِدْقِهِمْ». و از طرف دیگر «وَيُعَذِّبَ الْمُنَافِقِينَ». به هر میزان که از این صدق فاصله بگیرید، دچار نفاق و دوگانگی می‌شوید؛ یعنی دوگانگی و تفاوت حرف و عمل. 🔸حال سئوال مهم این است که اگر گفته می‌شود «صادق باشید»، متعلق این صدق چیست؟ در قرآن تعابیر فراوانی داریم که می‌فرماید «قَدَمَ صِدْقٍ» / «لِسَانَ صِدْقٍ» / «رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ و اخرجنی مُخْرَجَ صِدْقٍ» این‌ها یعنی چه؟ به‌ویژه دراین عرصه‌ که مشخصاً موضوع بحث ماست. «لِسَانَ صِدْقٍ» درعرصه‌ی سیاست چیست؟ «قَدَمَ صِدْقٍ» چیست؟ ان شا الله این موضوعات را در جلسات بعد با هم گفت‌وگو و مباحثه خواهیم کرد. ✅ پایگاه اطلاع‌رسانی دکتر سعید جلیلی @saeedjalily