♻️مبنای توحیدی عبارت «زبان من بود، حرف خدا بود» 3️⃣ 🔻حلاوتِ ایمان در توحید افعالی همین نگرش توحیدی وقتی عمیق‌تر شود، انسان را به آنجا میرساند که نه‌تنها توانمندی‌ها و موفّقیّت‌ها و کمالاتش را در طول تفضّل إلهی می‌بیند، بلکه در مرتبه‌ای بالاتر، اساساً برای خودش (من) نقش مؤثّری در آنها قائل نمیشود و همۀ آن کمالات و موفّقیّت‌ها را فقط به خدا نسبت میدهد و خودش را جز وسیله‌ای در خدمت حق ّمتعال نمی‌بیند و شأنی بیشتر از این برای خودش قائل نیست. از سوی دیگر طبق آیه شریفه﴿ مَا أَصَابَکَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَکَ مِنْ سَیِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِکَ﴾[4] انسان موحّد همچنانکه موفّقیّت‌ها و کمالاتش را به خدا نسبت میدهد نه خودش، در همین حال ریشۀ تمام اشتباهات، ویژگی‌های منفی یا ناکامی‌ها و تلخی‌های زندگی‌اش را فقط خودش میداند؛ نه خداوند. یعنی آنجا که «من» را می‌بیند، اشتباه و ناکامی و تلخی می‌بیند و آنجا که «خدا» را می‌بیند، فقط حُسن و زیبایی و موفّقیّت است. یکی از بلندترین آیات قرآن کریم که دلالت به این مقام توحیدی دارد، سخن خداوند خطاب به رسول اکرم (صلّی‌الله علیه‌وآله) است که ﴿وَ ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْت وَ لکِنَّ اَللّهَ رَمى﴾ (أنفال؛17) آیت‌الله خامنه‌ای در شرح این آیه میفرماید: «این تیرى که تو قبلاً نحوه‌ى انداختنش را یاد گرفتى، سپس نشانه گرفتى، دقّت کردى و زدى تا اینکه به هدف خورد، کارِ تو نبود. تو آن را به هدف نزدى، بلکه خدا زد. نیروى من هم مالِ خداست، اراده‌ى من هم مالِ خداست. دقّت نظر من هم مالِ خداست. اصلاً هرچه دارم مالِ خداست. آن وقت در مقابل این قدرتِ مالکِ محیطِ مدبّرى که همه چیز من در قبضه‌ى قدرت اوست، گردن بالا بگیرم و بگویم «من»!؟ این، آن نقطه‌ى فسادِ بشرى است»[5] 🩸لذا در خاطرات شفاهی و مکتوب و فیلم‌های باقیمانده از دوران دفاع مقدّس، مکرّر برمیخوریم به مواردی که رزمندگان اسلام در هنگام پرتاب خمپاره یا آرپی‌جی یا موشک و... همواره این آیۀ شریفه را تکرار می‌کردند تا حلاوت ایمان را بچشند و این درجه از توحید را در جان خود تثبیت کنند. واضح است که در چنین فضایی هیچ‌کس حتّی به ذهنش هم خطور نمیکرد که، شاید این رزمنده میخواسته فضیلتی را برای خودش مطرح کند و منظورش این بوده که خود را بواسطۀ انتساب به خداوند قداست ببخشد و خیالات سخیف دیگری از این دست! زیرا در این فرهنگ، اساساً «من» کمترین و آخرین چیزی است که اثری از آن میتوان در رفتار و گفتار انسان‌ مؤمن مشاهده کرد ادامه دارد. ⏪️