کارکرد اجتماعی حمامهای قدیم
در ایران قدیم حمام ها مکانی برای آشنایی بـا هم صنفهـا و خبرگیری بود. خبرگیری افـراد در حمامهـا تنها محدود به مسائل روزمره نمیشد و گاهی مطالب مهم و حتی سـرنوشت ساز کـشور نیز میان مردم به بحث گذاشته میشد. چنانکه به گفته یکی از ناظران خـارجی، هنگام جنگهای ایران و روسیه، چند روزی در بازار و حمامهای عمومی ایران صحبت از جهـاد علیه روس ها در میان بود.
حمام ها فرصتی برای کـسب آگاهی از اخبار روز و اطلاع رسانی بود؛ به عبارتی، هـم امکان خبرگیری و هم خبرپراکنی در حمام ها وجود داشت . به دلیل همین بعد اجتماعی استحمام بود کـه در دوره قاجـار، عـده ای از سوی نـظمیه یا مقامهـای سـیاسی به طور ناشناس و محرمانه در حمامهـا و دیگـر فـضاهای عمومی استراق سمع میکردند و شنیدههایشان را تحت عناوینی مثل گفت وگو در حمام بــه بالادستیهای خود گزارش میدادند. چنین اهتمامی از سوی حکومت، تائیدی بـر کارکرد اجتماعی حمام ها و البته آگاهی حکومت از چنین کارکرد مهمی اسـت.
منبع: کتاب تاریخ اجتماعی ایران اثر مرتضی راوندی
@tonnel_zaman