سالک الی الله در آغاز راه، پس از اینکه به یقظه و بیداری نائل میشود و به خود میآید، انسانی که عمری را با بطالت و روزمرگیها طی کرده و همۀ آرمانش، خوردن و نوشیدن و پوشیدن و لذّتهای طبیعی و حیوانی بوده، وقتی به خود میآید و از خواب غفلت بیدار میشود و متوجّه میشود که خدا مرا نیافریده است تا بخورم و بیاشامم و بخوابم و استراحت کنم؛ اینها زندگی حیوانی است؛ من انسانم؛ من اشرف مخلوقاتم؛ مقصد و هدف از آفرینش من چنین زندگییی نبوده؛ جایگاه من، این دِه عالم طبیعت نیست؛ من از سرزمین بزرگی به اینجا تبعید شدهام.
▪️تو را ز کنگرۀ عرش میدهند صفیر
▪️نشیمن تو نه این کنج محنت آباد است
▫️من متعلّق به اینجا نیستم؛ من یک مرغ عرشیم که تبعید شده ام.
▪️مرغ باغ ملکوتم نیم از عالم خاک
▪️چند روزی قفسی ساختهاند از بدنم
▫️سالک وقتی به این یقظه و بیداری میرسد و به خود میآید و از این خواب غفلت بیدار میشود، اولین کاری که باید بکند، توبه است. بحث توبه، بحث مفصّلی است. اگر خدا روزی کرد و قرار شد به منازل سلوک اشاراتی بکنیم، در وادی توبه صحبتهایی را خواهیم کرد؛ ان شاءالله.
▫️به هر صورت، سرزمین معرفت، سرزمین توبه هم هست؛ یعنی وقتی انسان به معرفت رسید، هرچه کرده را کوچک میبیند؛ کوتاه میبیند؛ ناقص میبیند؛ لذا نه تنها از معصیتهایش توبه میکند، از طاعتهایش هم توبه میکند.
▪️زاهدان از گناه توبه کنند
▪️عارفان از عبادت استغفار
▫️لكُلِّ مَعْصِيَةٍ وَ طاعَةٍ أَسْتَغْفِرُ اللهَ
برای همۀ معصیتهایی که مرتکب شدم و برای همۀ طاعاتی که به جا آوردم، خدایا از تو پوزش میخواهم.
▫️معصیتهایم که معصیت بود، طاعاتم هم معصیت بود. به تعبیر زیبای مناجات بعد از دعای عرفه که در مفاتیح هست و دیدهاید، که به خدا عرض میکند: خدایا کسی که حسنات او مَساوی است، چگونه مَساوی او، مَساوی نباشد:
▫️إلَهِی مَنْ كَانَتْ مَحَاسِنُهُ مَسَاوِیَ، فَكَيْفَ لا تَكُونُ مَسَاوِيهِ مَسَاوِیَ؟!
▫️و کسی که حقایق او دعاوی است، چگونه دعاوی او دعاوی نباشد؟!
▫️
این است که فردی که به معرفت میرسد، طاعات خودش را هم معصیت میبیند؛ که نتوانسته حقّ بندگی حضرت حقّ را، آنگونه که باید، به جا آورد. این است که شرمنده از عباداتش، استغفار میکند.
▫️در نماز هم همین گونه است. بالاترین نقطۀ نماز، سجده است. سجده، جلوۀ مرتبۀ فنای در ذات است. اگر تکبیرةالاحرام را آغاز مرحلۀ فنای در افعال بدانیم و رکوع را جلوۀ فنای در صفات، در واقع سجده تجلّی فنای ذاتی است؛ یعنی بلندترین قلۀ نماز، سجده است.
▫️حال ببینید! وقتی سر از سجده برمیدارید، بین دو سجده، مستحبّ است که استغفار کنید:
اَسْتَغْفِرُ اللهَ رَبِّی وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ
یعنی از بلندترین قلۀ نمازتان استغفار میکنید.
بعد از نماز هم، سلام نماز را که دادید، خصوصاً بین ما شیعیان، سنّت است؛ سه بار میگوییم: اللهُ اَكبَر، اَللهُ اَكبَر، اَللهُ اَكبَر؛ یعنی خدا بزرگتر از آن است که من بتوانم حقّ بندگی و عبادت او را به جا بیاورم.
▫️بعد هم استغفار میکنیم:
أَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذى لا إِلـهَ إِلاّ هُو الْحَىُّ الْقَیُّومُ ذُوالجَلالِ وَ الإِکْرامِ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ
▫️مستحب است انسان بعد از نماز سه بار [با این عبارت] استغفار کند و بعد سر به سجده بگذارد و بگوید: الهی عَفْوا عََفْوا عََفْوا.
▫️از چه داری طلب عفو میکنی؟ از همین نمازی که خواندم. خدایا! این نماز نبود که! این شایستۀ تو نبود که! زیبندۀ تو نبود که! لذا انسان اهل معرفت، از طاعاتش هم توبه میکند. وادی معرفت، سرزمین عرفات، عرصۀ توبه است؛ توبه از طاعت و معصیت؛ از هر دو.
▫️در غروب روز عرفه، حاجی از وادی عرفات حرکت میکند و به سرزمین مشعرالحرام وارد میشود که سرزمین شعور است؛ سرزمین فهم و درک و آگاهی است.
ادامه دارد....
استاد مهدی طیّب
اللهم صل علی محمدوآل محمد,وعجل فرجهم💚🌷
کانال هوالله 🍃❤️
https://eitaa.com/joinchat/4060807235C35b3c5af23