به قلم حسین کمیل:
🎯🎯پوتین و بایدن؛از ماه عسل تا جنگ احتمالی/آیا ایران از وجه المصالحه بودن خارج شده است؟
ورود بایدن به کاخ سفید پس از کشمکش‌های دوران ترامپ با روسیه و چین، ماه عسلی چند ماهه را بین پرزیدنتِ کاخ سفید و پوتین رقم زد. نخستین همکاری مشترک را باید تمدید پیمان کاهش تسلیحات هسته‌ای دوجانبه میان آمریکا و روسیه موسوم به پیمانNewStart دانست، و پس از آن در گام بعدی،دیدار پوتین و بایدن در ژنو و توافق بر سر پایان تحریم خط نورد استریم جهت انتقال گاز روسیه به اروپای شرقی.البته در این بین بنظر میرسد،افزایش فشار روسیه به ایران برای حضور در مذاکرات احیای برجام پس از عدم پذیرش طرح برجام‌پلاس پوتین از سوی ایران و کارشکنی در تامین امنیت پایگاه‌ها و مقر نیروهای نزدیک به ایران در سوریه و همچنین گرم شدن روابط روسیه و اسرائیل،حق‌العمل رفع تحریم نورد استریم علی رغم وجود تنش میان روسیه و اوکراین بوده باشد.در نگاه اول،با کنار هم گذاشتن این پازل،شاید برگشت ایران به توافقی ناقص و البته با حفظ سطحی از تنش میان ایران و غرب که مورد میل روسها نیز هست،امریکاییها را در باز گذاشتن دست پوتین برای جداسازی منطقه دونباس از اوکراین،مجاب کرده باشد.امری که بعدها پوتین به خلاف بودن آن پی برد و از اکتبر سال میلادی گذشته، دو اتفاق سبب پایان این ماه عسل شد:
اولین مورد حضور ژنرال مکنزی فرمانده سنتکام در قزاقستان با دستور کار تأسیس پایگاه نظامی در قزاقستان پس از خروج از افغانستان؛ که این مورد به دلایل عدیده بخصوص نفوذ روسها در شمال این کشور،کمک ایران و همکاری تاجیکستان در ایجاد بحران انرژی در این قزاقستان جهت تضعیف پیمان کشورهای تورک زبان و قلع و قمع کردن نقشه اردوغان برای ایجاد سد در مقابل ترانزیت و کوریدورهای جنوب به شمال،با اطلاع از کودتای از پیش لو رفته و مدیریت آن،سبب تغییر مسیر دولت غربگرای قزاقستان و تادیب آن و برباد رفتن رویای تغییر در قفقاز و اسیای مرکزی شد.
اما دومین موردی که روسیه را به این اطمینان رساند که دست چدنی بایدن زیر پوسته‌ای از مخمل قرار گرفته،حضور ژنرال آستین وزیر دفاع امریکا در اوکراین و گرجستان و اعلام گشایش پنجره ناتو به روی این دو کشور و سپس رزمایش مشترک نوامبر 2021 امریکا با اوکراین، رومانی و ترکیه در دریای سیاه و نیز فروش پهپادهای بیرقدار ترک به اوکراین بود تا پوتین را به این جمعبندی برساند که در صورت بالا نبردن تنش در دریای سیاه،ناتو در برنامه‌ای از پیش تعیین شده وارد جمهوریهای تازه استقلال یافته از شوروی خواهد شد؛موردی که مقامات تهران پیش‌تر در بحران آذربایجان و ارمنستان آن را به روسیه هشدار دادند اما روسها جدی نگرفتند.
در این بین،ایران بخاطر افزایش فشار اقتصادی،تاثیر عوامل و مهره های گماشته شده داخلی در نابسامانی معیشت و تهدید چین و روسیه در کاهش مبادلات اقتصادی،با علم به اینکه باید از وجه المصالحه بودن میان قدرتها،آنهم در شرایطی که تنش بین روسیه و امریکا،و نیز چین و امریکا در اوج خود قرار دارد،بپرهیزد، دور هفتم مذاکرات وین را آغاز کرد! مذاکره‌ای که ایران در آن سعی کرد با بستن دهان چین و روسیه و البته گرفتن امتیاز عضویت در شانگهای،مبادلات اقتصادی خود را افزایش دهد و از سوی دیگر از انشقاق بین فرانسه با انگلیس و امریکا بر سر مسئله پیمان آکوئس حداکثر استفاده را جهت جلوگیری از اجماع ببرد.بنابر برخی شنیده‌ها،پوتین پس از فهم فریب از امریکا در مسئله اوکراین و گسترش ناتو در قفقاز و اسیای میانه و شرق اروپا، با دعوت از رئیسی،دفاع از موضع ایران در گرفتن تضمین در مذاکرات و نیز هشدار جدی به اسرائیل در صورت هرگونه حمله به منافع ایران در سوریه، سعی در جبران مافات داشته که در این بین ایران با درک نقشه همیشگی استفاده از خود بعنوان «وجه المصالحه بین قدرتها» برای فرار از افراط روسها در حمایت از ایران و اجرای نقشه افزایش سطح تنش میان ایران و غرب به وسیله جبهه شرق و نیز متواضن کردن جایگاه خود در مذاکرات،بصورت غیر منتظره از احتمال مذاکره مستقیم با امریکا در صورت تغییر رفتار امریکاییها سخن میگوید که این امر سبب مجوز خرید نفت از ایران توسط ترکیه،هند،ژاپن و کره جنوبی و همچنین امکان استفاده مجدد ایران از صرافیها جهت نقل و انتقال پول و نیز آزاد شدن بخشی از داراییهای ایران میشود؛مسئله‌ای که سبب شده تا هم امریکا و هم روسیه و چین،برای جلوگیری از گرایش بیشتر ایران به یکی از جناح‌های شرق یا غرب،به یک توافق متوازن در وین، تن بدهند.البته این امر با افت و خیز سطح تنش در مرز روسیه و اوکراین،و نیز در تایوان،مدام در حال نوسان است. هرچند واقعیت برجام آن است که ایران به ازای دست یافتن به برخی از حقوق سلب شده خود،باید از برخی حقوق دیگر خود چشم‌پوشی نماید.
در کل آنچه پوتین را به این جمع بندی رساند که با گروگانگیری و محاصره اوکراین میتواند مانع از تز ژنر