🍂سلسله مباحث: طلبه، هویت و رسالت 🍂 شماره 2
🔹موضوع: هویت یابی و بصیرت صنفی
🔰طلاب علوم دینی که به هدف سربازی امام عصر (عج) و پاسداری از آیین حیاتآفرین الهی متاع اندک دنیا را رها کرده و از برخورداریها و نعمتهای آن چشم پوشیده و در یک معامله بزرگ با خدا، به سوی حوزههای علمیه رو کردهاند، طی سالهای متمادی و در یک فرایند پر پیچ و خم و دشوار گوهر وجود خود را در کانون آموزش و پرورش حوزوی جلا بخشیده و به مرور زمان مشعلداران هدایت و سفیران دین آسمانی خواهند شد.
🔰این فرایند طولانی مدت در میانه راه با مشکلات و آسیبهای فراوانی روبرو است و جز به صبر و بصر و معرفت و استقامت کامل نخواهد شد.
وَلايَحْمِلُ هَذَا الْعَلَمَ إِلّا أَهْلُ الْبَصَرِ وَ الصَّبْرِ[1]
هر مسلمانی باید پیش از اقدام به هر کاری بصیرت و معرفت لازم را در آن کسب کند. امام صادق (ع) فرمودند:
الْعَامِلُ عَلَى غَيْرِ بَصِيرَةٍ كَالسَّائِرِ عَلَى غَيْرِ الطَّرِيقِ لايَزِيدُهُ سُرْعَةُ السَّيْرِ إِلَّا بُعْداً[2]
کسی که بدون بصیرت عمل کند، مانند کسی است که در بیراهه میرود. هرچه سریعتر حرکت کند دورتر می گردد.
امام علی (ع) نیز به کمیل فرمودند: يا كميل ما من حركة إلا و أنت محتاج فيها إلى معرفة
کمیل! هیچ حرکت و رفتاری نیست مگر آن که تو در آن نیاز به معرفت داری
در کنار بصیرت در دین، بصیرت اجتماعی و سیاسی، بصیرت در زندگی فردی، و بصیرت صنفی یعنی بصیرت در ایفای نقش اجتماعی از لوازم حرکت یک طلبه در این مسیر دشوار است.
اللَّهُمَّ اجْعَلِ النُّورَ فِي بَصَرِي وَ الْبَصِيرَةَ فِي دِينِي[3]
الامامُ الصّادِقُ (ع): کانَ عَمّنا العَبّاسُ نافِذُ البَصيرَة، صَلِبُ الايمانِ.[4]
قُلْ هذِهِ سَبیلی أَدْعُوا إِلَی اللّهِ عَلی بَصیرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنی[5]
🔰برای تبیین نیاز به بصیرت راه طولانی در پیش نداریم. به دلیل عقلانی و تجربی نیز میتوان نیاز به بصیرت را نشان داد. همه ما وقتی وارد محیط جدیدی میشویم تلاش میکنیم که دید کامل و اطلاعات جامعی از آن بدست آوریم که در استفاده بهینه از آن محیط موفقتر باشیم. احتمالا همه ما زمانی که برای اول بار به مدرسه علمیه وارد شدیم در جستجوی امکانات مدرسه، مراکز اداری، جهت قبله، محل کتابخانه، نمازخانه، پارکینگ، حمام و ... ، زمانی را صرف کردهایم و اکنون از صرف آن زمان نیز خرسندیم. با این که نهایت استقرار ما در آن مدرسه بیش از چند سال نیست.
🔰طلبهای که به حوزه علمیه آمده در فضای جدیدی پانهاده که سالها در آن استقرار خواهد داشت و آینده شخصیتی خود بلکه آخرت و ابدیت خود را بدان رقم خواهد زد. بیشک طلبه برای حیات حوزوی خود نیاز به بصیرت دارد. یعنی همان دید کامل و اطلاعات جامع را نه تنها در مورد فضای مادی و داخلی مدرسه علمیه بلکه برای کل حوزه باید به دست آورد تا بهره او از حوزه کاملتر شود.
🔰تفاوت شهید مطهری با برخی از دیگر علما، به همین بصیرت بازگشت دارد. به خوبی مشهود است که کارکرد اجتماعی شهید مطهری بسیار بیش از دیگران بوده و نقش موثری که وی در جامعه ایفا کرده با آنچه که از دیگران دیده میشود قابل مقایسه نیست.
منابع: . [1] نهج البلاغه، خطبه 173.
[2] الکافی، ج 1، ص 43.
[3] الکافی، ج2، ص 529.
[4] عمده الطالب، ص 356.
[5] یوسف 12: 108
@hozeh_ilam