تبارشناسی علی بن الحسین (علی اکبر(ع))
عـلی اکبر، نـخستین فـرزند پسر امام حسین(ع) بود. علت نامیده شـدن او بـه «عـلی بـزرگ تر» ایـن بـود که امام حسین(ع) به دلیل شدت علاقه ای که به نام پدر بزرگوارش داشت، نام سه فرزند پسر خود را «علی» گذاشت. از این جهت اولی به «علی بزرگ تر» و دومی به «علی مـیانه» و سومی به «علی کوچک تر» معروف شدند (محمدی ری شهری، 1430: 315). مادر علی اکبر، لیلی دختر ابومُره فرزند عُروه بن مسعود ثقفی و کنیۀ ایشان، ابوالحسن بود (ابن قولویه، 1356: 240). درباره سن علی اکبر در هنگام شهادت در کربلا، اختلاف نظر وجـود دارد و تـا بیست و هشت سال نیز گزارش شده است؛ لیکن بنا بر نظریه مشهور - که ایشان بزرگ تر از امام زین العابدین(ع) بوده است - و با عنایت به این که امام زین العابدین(ع) هنگام واقعۀ عاشورا، بـیست و سـه سال داشته، باید سن علی اکبر، بیش از این باشد و لذا گزارش های مبنی بر «ولادت وی در زمان خلافت عثمان» و بیست و پنج ساله بودن وی در وقت شهادت»، دربارۀ سـن ایـشان، واقع بینانه تر به نظر مـی رسد (مـحمدی ری شهری، 1430: 323).
دربـاره دوران کـودکی علی اکبر، روایتی نقل شده که گویای اعجاز و کرامت و تربیت او در دامان حسین بن علی(ع) است. در کتاب ضیاء العالمین از «زفیر بن یحیی» و او از «کثیر بن شاذان» گزارش نموده که گفت:
خودم شاهد بودم که علی اکبر در غیر فصل مناسب، از پدر بزرگوارش، انـگور طـلب کرد. نـاگاه امام حسین(ع) با دست به کناره دیوار مسجد زد که انگور و موزی از آن خارج شد؛ پس فرزند خود را از آن خورانیده و فـرمود: ما عندالله لاولیائه اکثر.
ویژگی های اخلاقی علی اکبر(ع) چنین نقل شـده اسـت کـه هرشب بر بام خانه، شعله آتشی بر می افروخت تا مستمندان و بیچارگان و بی پناهان، به سوی شعله های کرامت و سـخاوت او بـیایند و پای سفره اطعام و مهمان نوازی اش بنشینند؛ هیزم میهمان نوازی اش را آن چنان زیاد می کرد که هر فقیر و درمـانده ای از دورتـرین نـقطه آن را ببیند و نظرش را جلب کند؛ علی اکبر(ع) آن قدر در این صفت مشهور شد که به «نار القری: آتش فـروزان» مدینه لقب گرفت و شاعران عرب به مدح او پرداختند (اصفهانی، 1428: 46):
لم تری عین نظرت مـثله
من محتف یمشی ومـن نـاعل
یغلی نئی اللحم حتی اذا
أنضج لم یغل علی الأکل
کان اذا شبت له ناره
وقدها بالشرف الکامل
کیما یراه بائس مرمل
او فرد حی لیس بالآهل
اعنی ابن لیلی ذا السدی والندی
اعنی ابن بنت الحـسین الفاضل
لایؤثر الدنیا علی دینه
ولا یبیع الحق بالباطل
🏴
@nedaye_tahzib