🌷🌷مبحث ۱۰۲۷ دی ۱۴۰۱ شمسی
با نام و یاد خدا و عرض سلام💝🌺
💞 اطمینان به خود از منظر قرآن:
یک باور جا افتاده و اشتباه در بین مردم این است که گمان می‌کنند وجودی منفعل در زندگی دارند و آنان طبق سرنوشتی که از قبل برایشان مشخص شده در حال گذر از روزها و شب‌ها هستند.
همچنین برخی دست روی دست گذاشتن خودشان را «حکمت الهی» تعبیر می‌کنند.
در حالی که تنها تفاوت انسان و حیوان در همین قدرت انتخاب و اختیار اوست.
هر چند اراده‌ی ما در طول اراده‌ی خداوند قرار دارد اما با استناد بر آیه‌ی ذیل انسان در تغییر سرنوشت خویش نقش اساسی دارد.
انه لایغَیرُ ما بقَومٍ حتَّی یغَیروا ما بأنفسهم
(رعد ۱۱)
به‌درستی که خداوند سرنوشت هیچ گروهی را تغییر نمی‌دهد مگر آنکه، آنان خود، سرنوشت‌شان را تغییر دهند.
اما یک سؤال مهم: اولین لازمه‌ی تغییر چیست؟
یقین داشته باشید که هیچ چیز به اندازه‌ی باور به توانایی‌های خود در جهت ایجاد تغییرات حائز اهمیت نیست.
شما تا وقتی ایمان نداشته باشید که می‌توانید اوضاع را تغییر دهید آیا قدم از قدم برمی‌دارید؟
منظور ما از باور به توانمندی‌ها همان اعتماد به نفس است که می‌خواهیم این مؤلفه را از دید قرآن، احادیث و اسلام بررسی کنیم.
خداوند در مورد آفرینش انسان در قرآن می‌فرماید:
اِنّی جاعِلٌ فی الْأَرْضِ خَلیفهً(بقره ۳۰)
همانا من اراده کرده‌ام که جانشینی برای خود در زمین قرار دهم.
و لَقَدْ کرَّمْنا بَنی آدَمَ (اسراء ۷۰)
ما فرزندان آدم را، کرامت بخشیدیم.
...و فضّلناهُمْ علی کثیرٍ مِمّا خَلَقْنا تفضیلاً ( اسراء ۷۰)
و آن‌ها را بر بسیاری از آنچه خلق کرده‌ایم برتری بخشیدیم.
سَخَّرَ لکم ما فی السّموات و ما فی الارضِ (جاثیه ۴۵)
هر آنچه در زمین و آسمان هستند در اختیار شما قرار دادیم.
با توجه به آیات فوق انسان به‌عنوان جانشین و اشرف مخلوقات خداوند پا به این دنیا گذاشته است.
آیا همین که جهانی این‌چنین منظم، عظیم و قانونمند به وجود آمده تا در خدمت انسان قرار گیرد نباید باعث اعتماد به نفس و عزت نفس در ما شود؟
آیات فوق سرشار از لطف خداوند و ارزشمندی انسان است.
همچنین به طرق مختلفی در دین اسلام و احادیث به آنچه که امروزه ما به‌عنوان «قانون جذب» می‌شناسیمش، اشاره شده است:
در میزان الحکمه، جلد ۹، صفحه ۴۵۰۲ از قول
حضرت پیامبر (ص) آمده است:
تفأّلوا بالخیر تجدوهُ.
پیش‌بینی و باور مثبت داشته باشید تا آن را (در زندگی خویش) بیابید.
بنابراین انسان توانایی تغییر زندگی و شخصیت خود را دارد و در نهایت راهکار اساسی اسلام برای رسیدن به اهداف تلاش و کوشش فرد است.
و اَنْ لَیسَ للْاِنسانِ الّآ ما سَعی (نجم ۳۹)
دستاورد انسان چیزی جز سعی و تلاش او نیست.
در اسلام مفهوم اعتماد به نفس به این قرار است که انسان با تفکر، عقل و اندیشه‌اش تصمیم مناسبی بگیرد و آنگاه تا رسیدن به آن هدف قاطعانه ادامه دهد.
همچنین فرد باید یقین داشته باشد که در رسیدن به آنچه بر آن مصمم است، تواناست.
بر اساس آیات قرآن و احادیث موجود اطمینان به توانمندی‌ها در دو نوع ممدوح و مذموم وجود دارد که:
در اولی فرد با یک تصمیم‌گیری درست اراده می‌کند در راستای هدفی که دارد پیش رود، لذا در این صورت هدف منتخب با مسیر اطاعت خداوند مغایرتی نخواهد داشت.
اما در نوع دوم انسان در مسیر گناه قرار می‌گیرد و برای رسیدن به جایگاهی که برای گناهکاران است اصرار می‌ورزد،
بدیهی است که در این شرایط اهداف انتخابی نه خدا‌پسندانه است و نه انسان‌‌دوستانه.
🌷سیروس کامران گیلانی🌷