🟢
پیامدهای فراوان و مصیبتبار فقر چیست؟
🔹 فقر و احتیاج ـ سببش هرچه باشد، خواه بیعدالتی یا چیز دیگر ـ یکی از موجبات گناه است؛ اگر ضمیمه بشود با احساس مغبونیت و محرومیت، دیگر بدتر؛ اگر ضمیمه بشود با حسرت کشیدنهای تجملات عدهای، باز از آن هم بدتر، آنوقت همیشه خواهد گفت:
سخن درست بگویم نمیتوانم دید
که مِی خورند حریفان و من نظاره کنم
همین «نمیتوانم دید» سبب سرقتها میشود، سبب رشوهگیریها میشود، سبب اختلاسها و خیانتها به اموال عمومی میشود، سبب گناهها میشود، سبب غلّ و غشّ و تقلب در کارها میشود؛ سبب میشود که افرادی برای اینکه خود را به دستهای دیگر برسانند، رشوه بخورند، دزدی بکنند، زیر حساب مردم بزنند و همینطور.
🔸 علی(ع) به فرزند عزیزش محمد بن حنفیه درباره فقر میفرماید :
«یا بُنَی اِنّی اَخافُ عَلَیک الْفَقْرَ، فَاسْتَعِذْ بِاللهِ مِنْهُ فَاِنَّهُ مَنْقَصَةٌ لِلدّینِ، مَدْهَشَةٌ لِلْعَقْلِ، داعِیةٌ لِلْمَقْتِ».
🔹فرزند عزیزم! من از دیو مهیب فقر بر تو میترسم، از او به خدا پناه ببر، فقر موجب نقصان دین است؛ یعنی فقر آدمی را که ایمان قوی نداشته باشد زود وادار به گناه میکند. لذا رسول اکرم(ص) فرمود : «کادَ الْفَقْرُ اَنْ یکونَ کفْرآ» فقر نزدیک به سر حدّ کفر است. فقر، روح را عاصی و عزیمت را ضعیف میکند.
🔸اثر دیگر فقر را فرمود: «مَدْهَشَةٌ لِلْعَقْل». فقر فکر را پریشان و دهشتزده میکند. عقل و فکر در اثر احتیاج و فقر تعادل خود را از دست میدهد، انسان دیگر نمیتواند خوب در قضایا فکر کند؛ همان طوری که مصیبتها تولید پریشانی فکر و خیال میکند.
تدبیر صواب از دل خوش باید جست
سرمایه عافیت کفاف است نخست
البته باز افرادی استثنایی هستند که این طور نیستند اما همه که این طور نیستند.
🔹 اثر سوم: فرمود: «داعِیةٌ لِلْمَقْتِ» یعنی فقر سبب ملامت و سرکوبی و تحقیر مردم و در نتیجه سبب پریشانی روح و موجب عقدهای شدن انسان میگردد. یا شاید مقصود این جمله این است که تو با مردم عداوت پیدا خواهی کرد و مردم را مسئول بدبختی خود خواهی خواند.
📗 استاد مطهری، بیست گفتار، ص۸۳-۸۲ (با اندک تلخیص)
@masjedalmahdi