شجریان و مواجهه با ابتذال در لباس هنر
🔹استاد محمدرضا شجریان در دورانی رو به موسیقی آورد که جریان هنری کشور مسیری متفاوت از آنچه وی به آن علاقهمند بود میپیمود و او و همقطارانش توانستند در برابر موجی که به نام مدرنیزاسیون، سینما، تئاتر و موسیقی را به سمت ابتذال جهت میداد ایستادگی کنند.
🔹مسیری که با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۵۷ تاحد زیادی برای او و دیگران هموار شد تا بتوانند آثار بیشتری تولید و شاگردان زیادی را تربیت کنند.
🔹جریان موسیقی در زمان حاکمیت محمدرضاشاه، اگر چه با رشد کمّی همراه بود اما در جهتی خلاف رشد موسیقی اصیل و سنتی ایران بود؛ در واقع همانطور که در عرصه سینما با سبکی به نام فیلمفارسی روبهرو بودیم که مبتنی بر سناریوهای سطحی و داستانهای تکراری، صحنههای مبتذل، زد و خورد و ترویج اوباشیگری بود، در موسیقی نیز سبکی دنبال میشد که با فاصله گرفتن از موسیقی سنتی ایرانی، به درد فیلمفارسی بخورد.
🔹به موازات سبک فیلمفارسی در سینما، جریان موسیقی کوچه و بازاری که از کاباره سر برآورده بود، به مرور جای خود در موسیقی فیلمها و سریالها و حتی برنامههای رسمی باز کرد و خوانندگان این نوع سبک که عمدتاً زنان بودند، مسیر شهرت را به سرعت پیمودند. موسیقی راک و جاز نیز از اوایل دهه ۵۰ پایش به ایران باز شده بود.
🔹این سبکهای موسیقی با اشعار مولانا، حافظ و سعدی و عطار و بهار و ...و حتی شعر نویی که نیما یوشیج، اخوان ثالث و هوشنگ ابتهاج و دیگران میسرودند، بیگانه بود.
🔹سیاستگذاری فرهنگی کشور و دربار نیز میانه خوبی با موسیقی سنتی ایران نداشت چنانچه در برنامههای دربار خوانندههایی سبک کابارهای دعوت میشدند و موسیقی سنتی آن زمان در حد زینتالمجالس برای اجرا مقابل مهمانان خارجی نزول کرده بود.
🔹در جشن هنر شیراز که از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۶ هرساله در پایان تابستان در شیراز برگزار میشد نیز بخش قابل توجهی از برنامههای موسیقی را نمایش موسیقیهای غربی شکل میداد و جریان موسیقی سنتی ایران که شاگردان آن مکتب شخصیتهایی همچون محمدرضا شجریان بودند میرفت تا به انزوا کشیده شوند.
🔹به گفته فرخ غفاری مدیر برگزاری جشن هنر شیراز، «هر برنامهای که در دنیا در زمینه تئاتر و موسیقی ارائه شود جشن هنر از آنها دعوت میکند تا مردم ایران بدانند که در دنیای هنری مدرن چه میگذرد.»
🔹در کنار برنامههای به اصطلاح مدرن! تنها برای آنکه جای موسیقی سنتی پر شود، برخی هنرمندان این عرصه همچون شجریان، محمدرضا لطفی و جلال ذوالفنون نیز دعوت میشدند.
🔹استاد شجریان در گفتوگویی درباره انصرافش از حضور در یک دوره جشن هنر شیراز میگوید: «سالی یک بار میآمدند سراغ من. آن هم برای اینکه جلوی خارجیها بگویند ماهم موسیقی داریم یادِ شجریان میافتادند.»
🔹سیاست کابارهای کردن موسیقی به رادیو و تلویزیون کشیده شده بود؛ شجریان در این گفتوگو با تاکید بر «ابتذال فرهنگی» آن دوران میگوید: «سیاست پخش صداها از رادیو وتلویزیون را کابارهها مشخص میکردند»
🔹همین موجب شد تا وی سال ۵۵ از رادیو بیرون بیاید و برخی دیگر از همفکران او همچون ابتهاج، علیزاده و لطفی نیز سال ۵۷ بعد از واقعه کشتار ۱۷ شهریور در میدان ژاله استعفا دهند.
#کانال_علمی_فرهنگی_مذهبی_سیاسی #اجتماعی_جنت_المهدی۳۱۳👇••🇮🇷••
تشریف بیاورید.✅
@jannatolmahdi313