همراه با سیره و کلام عالّمگیرامیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام در نهج‌البلاغه 📢حکمت۴۷۰: تعریف توحید و عدل 📚وَ سُئِلَ عَنِ التّوحِیدِ وَ العَدلِ فَقَالَ علیه السلام التّوحِیدُ أَلّا تَتَوَهّمَهُ وَ العَدلُ أَلّا تَتّهِمَهُ 📖از حضرت علی علیه‌السلام نسبت به توحید و عدل پرسیدند فرمود: توحید آن است که خدا را در وهم نیاری، و عدل آن است که او را متّهم نسازی (صاحب کتاب طراز می‌گوید: این دو کلمه تمام علوم توحید را با همه گستردگی در بردارد، اگر در باره خداشناسی نبود جز همین دو کلمه، کافی بود. ). 🔶🔷🔶🔵🔵🔶🔷🔶 🆎️Imām Ali ibn Abū Tālib was asked about the Unity of Allāh (Tawhid) and His justice (Adl). He replied: “Unity means that you do not subject Him to the limitations of your imagination, while justice means that you do not lay any blame on Him: {The belief in the Unity of Allāh is not complete unless it is supported by belief in Allāh being free of all imperfections, that is, one should regard Him as being above the limitations of body, shape, place or time and should not subject Him to his own imagination and whims. This is so because the being who is contained by imagination and whims cannot be Allāh. Contrariwise, a creation of the human mind can. The field of mental activity remains confined to things which are seen and observed. Consequently, the greater one tries to appreciate Him through illustrations concocted by his mind or through his imaginative efforts, the more remote he will get from reality. In this regard, Imām Muhammed al-Bāqir pelo says, “Whenever you contain Him in your imagination, He will not be Allāh but a creation like your own self and is revertible to you. ” Justice means that whatever the form of injustice and inequity may be, it should be dissociated from Allāh, and He should not be given such attributes which are evil, useless and which the mind can in no way agree to attribute to Him. In this regard, Allāh says, “And perfect is the word of your Lord in truth and justice: There is none who can change your Lord's words. “} His words, and He is the all-Hearing, the all-Knowing (Qur'ān, ۶: ۱۱۵). ” 📚جواهرالکلام ۰۹۱۲۱۳۵۵۷۴۱ 📚✒️شرح حکمت ۴۷۰ حقیقت توحید و عدل امام علیه السلام در این کلام کوتاه و بسیار پرمعنا دو اصل مهم دین را به عالی ترین وجهی بیان می‌کند: «از آن حضرت درباره توحید و عدل سؤال شد، فرمود: توحید آن است که خدا را در وهم و اندیشه نیاوری و عدل آن است که او را متهم نسازی (اشاره به این که ذات خداوند در اندیشه هیچ کس نمی آید و در تقسیم نعمت هایش عدالت و حکمت را رعایت می‌فرماید) »؛ (وَ سُئِلَ عَنِ التَّوْحِیدِ وَ الْعَدْلِ فَقَالَ التَّوْحِیدُ أَلَّا تَتَوَهَّمَهُ، وَ الْعَدْلُ أَلَّا تَتَّهِمَهُ). توحید در این جا به معنی خداشناسی است و خداشناسی در صورتی کامل می‌شود که او را برتر از خیال و قیاس و گمان و وهم بدانیم و از هرچه دیده ایم و شنیده ایم و گفته ایم فراتر بشماریم. زیرا آنچه در وهم انسان و خیال و قیاس و عقل او می‌گنجد محدود است و خداوند وجودی است نامحدود از هر جهت و به همین دلیل همواره بزرگان علم عقاید گفته اند که کنه ذات خدا بر هیچ کس حتی بر انبیا و اولیا روشن نیست. آنچه از خداوند می‌دانیم صفات جلال و جمال اوست و افعال و آثاری که صحنه جهان را پر کرده است. به همین دلیل در روایات دستور داده شده که در ذات خدا اندیشه نکنید که به جایی نمی رسید. در حدیثی از امام باقر علیه السلام می‌خوانیم که فرمود: «تَکَلَّمُوا فِی خَلْقِ اللَّهِ وَ لا تَتَکَلَّمُوا فِی اللَّهِ فَإِنَّ الْکَلَامَ فِی اللَّهِ لَا یَزْدَادُ صَاحِبَهُ إِلَّا تَحَیُّراً؛ درباره آفرینش خداوند سخن بگویید ولی درباره کنه ذات او نه، زیرا سخن درباره ذات خدا جز بر حیرت صاحبش نمی افزاید». (کافی، ج ۱، ص ۹۲. ) و در حدیث دیگری از امام صادق علیه السلام می‌خوانیم: «مَنْ نَظَرَ فِی اللَّهِ کَیْفَ هُوَ هَلَکَ؛ کسی که درباره ذات خدا اندیشه کند که چگونه است؟ گمراه می‌شود». (کافی، ج ۱، ص ۹۳) و در حدیث دیگری امام باقر علیه السلام می‌فرماید: «قل إِیَّاکُمْ وَ التَّفَکُّرَ فِی اللَّهِ وَ لَکِنْ إِذَا أَرَدْتُمْ أَنْ تَنْظُرُوا إِلَی عَظَمَتِهِ فَانْظُرُوا إِلَی عَظِیمِ خَلْقِهِ؛ از تفکر درباره ذات خداوند بپرهیزید و اگر خواستید به عظمت او نگاه کنید به آفرینش عظیم او بنگرید». (کافی، ج ۱، ص ۹۳) جواهرالکلام ایتا @javaherkalam110135 https://rubika.ir/javaherkalam110