اکتبر 2020 و غروبی مهم!
بندهای اصلی غروب در برجام، سالهای 2023، 2025 و 2030 هستند؛ اما اکتبر 2020 که غروب تحریم تسلیحاتی ایران است، یک نبرد کلیدی و تعیین‌کننده است که آیا آمریکا میتواند درحالی‌که از برجام خارج شده، تحریم تسلیحاتی را تمدید نماید؟
نکات تحلیلی: 1- ایالات‌متحده در یک اقدام غیرقانونی، پیش‌نویس قطعنامهای را آماده کرده تا بتوانند تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کند. آمریکا در طرح پیشنهادی به دنبال آن است تا با ساختن یک استدلال حقوقی اعلام کند هرگز به‌طور رسمی از برجام خارج نشده و اقداماتش به این منظور بوده که ایران بیشتر به توافق پایبند باشد و رفتارش را اصلاح نماید! اما واقعیت آن است که طبق حقوق بینالملل، آمریکا به‌عنوان کشوری که از برجام خارج شده، هیچگونه حقی برایش به‌عنوان عضو پیشین پیشبینی نشده است.2- تصویب قطعنامه نیازمند جلب نظر 9 عضو شورای امنیت دارد و از طرف دیگر هیچ‌کدام از کشورهای روسیه، انگلیس، فرانسه و چین که اعضای دائم شورای امنیت به شمار می‌روند نیز نباید آن را وتو کنند. در این زمینه اما اختلاف‌نظرهایی بین اعضای شورای امنیت وجود دارد؛ مسکو اعلام کرده که به‌رغم فشارهای آمریکا، تحریم تسلیحاتی ایران در سازمان ملل قابل تمدید نیست. مقامات روسی گفته‌اند که آمریکا پیش از آنکه درباره بندهای قطعنامه 2231 برای توسل به اهداف سیاسی خود صحبت کند، باید به اجرای کامل برجام بازگردد. اتحادیه اروپا مطابق با انتظار، موضع حمایت از آمریکا را در پیش گرفته و اعلام کرده که گرچه آمریکا عضو برجام نیست، اما میتواند خواستار تمدید تحریم تسلیحاتی ایران شود! دولت چین در این زمینه بر لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران تأکید دارد.
نکته راهبردی: وضع تحریمها علیه ایران در همه دورههای گذشته، در بخشهای گوناگون و به‌خصوص بخش نظامی تداوم داشته است. جمهوری اسلامی ایران هرگز با تحریم‌های ظالمانه در هیچ بخشی موافق نبوده و از آن استقبال نکرده است، اما نکته مهم آن است که اگر بخش دفاعی کشور دچار تنگناهای خارجی نمیشد، هرگز ایران از حیث طراحی و تولید، قدرت اول موشکی و پهپادی منطقه نمیشد و در جمع چند قدرت برتر دنیا در صنایع نظامی جای نمیگرفت. آن چه آمریکا به دنبال آن است نه‌تنها کمترین تأثیری بر واقعیتها و توانمندی‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران ندارد، بلکه خود عاملی برای توسعه صنایع دفاعی کشور به‌حساب میآید. در این زمینه اما به نظر میآید، همه هراس آمریکا به خاطر منع ورود سلاح به ایران نباشد، بلکه عمده سراسیمگی آنها به این خاطر باشد که مبادا ایران به جمع باشگاه صادرکنندگان تسلیحات و تجهیزات نظامی بپیوندد.
@javaneashoraei