✅ تأثیر دما بر جذب عناصر غذایی در خاک🌡️
دما یکی از مهمترین عوامل محیطی است که بر دسترسی و جذب عناصر غذایی در خاک تأثیر میگذارد. این تأثیر شامل تغییر در واکنشهای شیمیایی خاک، فعالیت میکروارگانیسمها و متابولیسم ریشهها است.
1️⃣ تأثیر دما بر دسترسی عناصر غذایی در خاک
دما از طریق تغییر واکنشهای شیمیایی و بیولوژیکی، میزان دسترسی عناصر غذایی در خاک را تحت تأثیر قرار میدهد:
🔹فسفر (P):
در دماهای پایین، انحلال فسفاتها کاهش مییابد و فسفر به شکل غیرقابل جذب باقی میماند. دماهای بالاتر انحلال فسفاتها را افزایش میدهد و دسترسی این عنصر را بهبود میبخشد.
🔹نیتروژن (N):
فرآیند نیتریفیکاسیون (تبدیل آمونیاک به نیترات) به شدت به دما وابسته است. این فرآیند در دماهای 20 تا 30 درجه سانتیگراد بیشترین کارایی را دارد، اما در دماهای کمتر از 10 درجه متوقف میشود.
🔹پتاسیم (K):
جذب پتاسیم کمتر از فسفر و نیتروژن به دما وابسته است، اما در دماهای پایین به دلیل کاهش فعالیت ریشه، جذب آن محدود میشود.
🔹گوگرد (S):
فعالیت میکروارگانیسمهای اکسیدکننده گوگرد در دماهای مطلوب افزایش مییابد و باعث تبدیل گوگرد به سولفات، شکل قابل جذب آن، میشود.
2️⃣ تأثیر دما بر فعالیت میکروارگانیسمهای خاک
میکروارگانیسمهای خاک، کلید تجزیه مواد آلی و آزادسازی عناصر غذایی هستند.
🔺در دماهای مطلوب (15 تا 25 درجه سانتیگراد)، فعالیت این موجودات افزایش یافته و فرآیندهایی مانند معدنی شدن نیتروژن و آزادسازی فسفر بهینه میشود.
🔺در دماهای پایینتر، سرعت این فرآیندها کاهش مییابد و عناصر غذایی کمتری برای گیاه در دسترس قرار میگیرند.
3️⃣ نقش دما در متابولیسم ریشهها
ریشهها مستقیماً تحت تأثیر دما قرار دارند و این عامل بر متابولیسم و جذب عناصر غذایی اثر میگذارد:
🔺در دماهای مطلوب (20 تا 25 درجه سانتیگراد)، فعالیت متابولیکی ریشه افزایش مییابد و انرژی کافی برای جذب فعال عناصر فراهم میشود.
🔺در دماهای کمتر از 10 درجه یا بیشتر از 35 درجه، تنفس ریشه مختل شده و جذب عناصر کاهش مییابد.
#دما
#کود
#ریشه
@jpz09113931202