🔶 أعمّ العلوم اگر مبادى هر علمى در علم ديگر تبيين شود، ناگزير بايد به علمى برسيم كه مبادى اش، در خودش تبيين شود؛ در غير اين صورت تسلسل در علوم پيش خواهد آمد كه محال است. استحاله تسلسل علوم به اين دليل است كه مبادى هر علم به لحاظ معرفت شناختى نقش علت را براى علم ايفا مى كند؛ زيرا مباحث و مسائل علم بر مبادى اش توقّف دارد. 📚 مرحوم محقّق طوسى -قدّس سرّه القدّوسى- در "منطق التجريد" مى نويسد: "و العلمُ الباحثُ عن الموجودِ المطلقِ هو الّذى يَرتقى العلومُ اليه و يُبيَّن مبادئُها فيه" علمى كه از موجود مطلق بحث مى كند، همان علمى است كه تمام علوم به سوى او ارتقاء مى يابند (به آن محتاج اند) و مبادى آن، در خودش تبيين مى شود. 📖 علامه حلّى در شرح اين فراز به ترتّب علوم بر اساس رابطه موضوع علوم اشاره مى كند و اينكه اين ترتّب ناگزير به علمى منتهى مى شود كه ديگر علمى، بالاتر از آن نيست. ❓❓ كدام علم؟ از آنجا كه أعمّ الموضوعات وجود است، پس علمى كه از وجود (هستى) بحث مى كند نيز أعمّ العلوم است. ❓❓ اكنون شما بفرماييد أعمّ العلوم كدام علم است؟ ✅ أحسنت؛ "علم الهى" يا "فلسفه" است. الجوهر النضيد، ص ٣٣٦. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a