💠 شناخت خدا 🔹 سؤالي از وجود مبارک امام صادق(سلام الله عليه) شد که چرا بعضي از دعاها مستجاب نمي‌شود؟ فرمود: «لِأَنَّكُمْ تَدْعُونَ مَنْ لَا تَعْرِفُون»؛[1] کسي را که نمي‌شناسيد از او مي‌خواهيد! خيال مي‌کنيم يک موجودي است در آسمان‌ها به نام خدا که گاهي به کار ما مي‌رسد. اما اينکه ﴿هُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ ما كُنْتُمْ﴾؛[2] ـ اين يکي از چيزهايي است که فهميدني نيست همين است ـ به ما از ما نزديک‌تر است، اين را ائمه فرمودند. در سوره «انفال» فرمود که بين شما و شما خدا فاصله است. حقيقت ما قلب ماست و قلب ما يعني همين هويت ماست؛ منظور از اين قلب اين نيست که در گوشه چپ سينه قرار دارد، اينکه فرمود: ﴿في قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ﴾،[3] اين قلب را که نمي‌گويد. فرمود: ﴿وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ﴾؛[4] بين شما و شما خدا فاصله است. 🔹 مرحوم کليني(رضوان الله تعالي عليه) اين حديث را نقل کرد انسان که صمد نيست خدا صمد است؛ انسان «أَجْوَفُ مُعْتَمِل»;[5] انسان توخالي است، صمد نيست، صمد يعني توپُر. آن کسي که توپُر است خداست؛ يعني هستي‌ او خلأيي ندارد؛ اما انسان مرتّب اينجا را نمي‌داند يا اين را نمي‌تواند! امام صادق(سلام الله عليه) در جواب آن سائل که چرا دعاي ما مستجاب نمي‌شود فرمود: «لِأَنَّكُمْ تَدْعُونَ مَنْ لَا تَعْرِفُون». [1]. فلاح السائل و نجاح المسائل، ص107. [2]. سوره حديد، آيه4. [3]. سوره بقره، آيه10؛ سوره مائده، آيه52؛ سوره انفال، آيه49 و... [4]. سوره انفال، آيه24. [5]. الكافي (ط - الإسلامية)، ج1، ص110. 📚 درس خارج فقه نکاح جلسه 374 تاريخ: 1397/08/23 🆔eitaa.com/EsraTvEitaa