💠 شاگرد مکتب عقلگرای درون دینی
استاد مرحوم حاج حیدر رحیم پور ازغدی، شاگرد مکتب شیخ هاشم و شیخ مجتبی قزوینی و از آخرین شاگردان علمای سنتی و در عین حال بشدت عقل گرای مشهد بود. گرچه او را به مقالات عدالتخواهانه و نقدهای شجاعانه اش به عملکردهای مدیران مختلف کشور می شناسند ولی یک مولفه در ساختار اندیشه ایشان نقش محوری داشت که شایسته تامل است.
روش فهم دین در دستگاه این مکتب، در عین اینکه مخالفت با فلسفه و انچه به علوم عقلی معروف شده را با خود دارد ولی اصلا به اخباری گری و ظاگرایی نزدیک نمی شود و برعکس کاملا اصولی، به روز و عملگراست. نگارنده مدعی نیست که این روش فهم دین، بخاطر دوری از فلسفه، نواقصی ندارد یا در فهم ماهیت پدیده های مدرن نقص ندارد ولی چیزی که عامل جلب توجه به این منش شده، عقلگرایی اجتهادی در عین پایبندی به نصوص دینی است.
حاج حیدر گرچه خود کسوت روحانیت را رها کرده بود ولی آبشخور فکری خود را به جریان اساتید خود متصل نگاه داشته و برای فهم دین مبتنی بر عقل درون دینی و اجتهاد روزآمد تلاش می کرد. وی استاد فلسفه نبود و معمولا هم به مناقشات تفکیکی فلسفی ها وارد نمی شد ولی همواره در تلاش بود، شاگردان خود را نه بر اساس تحلیل های عملگرایانه بدون مبنا و نه جزم اندیشی های غیرواقع بینانه یا بنیادگرایانه تربیت کند.
تلاش او برای همراهی با انقلاب اسلامی و مسائل آن در این چهار دهه و عدم انزوای فکری – در عین دوری از پذیرش مسوولیت های رسمی- بر خلاف عده ای از هم سلکان خود که حتی دغدغه ها و اولویت های شان نسبتی با انقلاب نداشت، نشانه بارز حفظ اصالت تفکر دینی خود و در عین حال به روز بودن و حتی سیاست ورزی بود.
از موضوعی بنام آزاداندیشی دینی و تولید علم و نظریه پردازی تا عدالت طلبی و نقد ساختارهای غیردینی موجود در بروکراسی کشنده ادارات ما نشانه هایی از تلاش وی برای پاسخ به سوالات روز مبتنی بر مبانی متفن دینی است که اتفاقا در این رویکرد اجتهادی، فهم امروزین قرآن و حدیث نیز پررنگ است.
بنظر من وی توانست یک اصولگرایی دینی روزآمد را به شاگردان و دوستداران خود عرضه کند و معنای عقلانیت دینی را بدون افتادن در وادی تحجر و انزوا، تمثلی نو بخشید. روحش شاد و راهش پررهرو
📍
@komeilialireza