4⃣2⃣ اسباب ضَمان (مواردی که باعث میشود انسان نسبت به دیگران بدهکار شود)
📌 اگر کودک ممیز به انسان یا شیء دیگری آسیب برساند، خود او ضامن است و پس از بلوغ باید حقوق او را پرداخت کند.
اما در صورتی که کودک، غیر ممیز باشد، اگر آسیب او مستند به دیگران باشد، آنها ضامن هستند. مثلاً مادر او میدانسته که کودکش گاز میگیرد، ولی او را کنار بچۀ دیگری قرار دادهاست و رهایش کرده و گاز گرفتهاست؛ پس این مادر ضامن است. اما اگر آسیب او مستند به دیگران نباشد، طبق نظر امامخمینی و مشهور فقها خود بچه ضامن است و طبق نظر بعضی هیچ کس ضامن نیست و حکم شیئی را دارد که مثلاً به خاطر سوانح طبیعی به هدر رفتهاست. همانطورکه اگر حیوانی به کسی ضرر بزند و مستند به دیگری نباشد، کسی ضامن نیست.