✅ ضمان عاریه گیرنده (3)
📝 اگر عاریهگیرنده در نوع یا کیفیّت استفاده و تصرّف در مال تخلّف نموده و مال را در غیر موارد مجاز بکار گیرد، اگر به مال آسیبی برسد ضامن است و طبق نظر آیتالله سیستانی علاوه بر جبران خسارت، باید اجرتالمثل استفاده از مال (اجارهبهای معمول و بازاری مال) را نیز بپردازد؛ اما طبق نظر امامخمینی اگر در نوع استفاده تخلف کند،، باید اجرتالمثل استفاده از مال را بپردازد؛ ولی اگر در کیفیت استفاده تخلف کند، باید اجرتالمثل استفادۀ زیادتر از حد مجاز را بدهد.
برای روشن شدن مطلب دو مثال ذکر میشود:
الف. فرد ماشینی را فقط برای حمل مسافر عاریه کرده، ولی با آن بار حمل کند (تخلف در نوع استفاده)؛ در این صورت، هم طبق نظر امام خمینی و هم طبق نظر آیتالله سیستانی باید کرایۀ کامل حمل بار با ماشین را به عاریهدهنده بدهد.
ب. فرد ماشینی را برای حمل مسافر عاریه کرده، ولی به جای چهار مسافر (مقدار متعارف)، پنج یا شش مسافر را سوار میکند یا وانتی را برای حمل بار عاریه میگیرد و بیش از مقدار متعارف بار حمل میکند (تخلف در کیفیت استفاده)؛ در این صورت طبق نظر امام خمینی باید کرایۀ مسافر اضافه یا کرایۀ بار اضافی را به عاریهدهنده بپردازد، ولی طبق نظر آیتالله سیستانی باید کرایۀ تمام مسافران یا کرایۀ تمام بار را به عاریهدهنده پرداخت کند.