🖌
#یادداشت_روز
🔹تحولات جدید عراق و انتظارات راهبردی ما
#سعدالله_زارعی
🔸 با انتخاب «برهم صالح» به ریاستجمهوری عراق و انتخاب «عادل عبدالمهدی» بهعنوان نخستوزیر، چرخه تغییر سیاسی در عراق که پیش از این زمانی نسبتا طولانی برای رسیدن به آن پیشبینی میشد، تقریبا در زمانی طبیعی به سرانجام رسید. فاصله برگزاری انتخابات در 22 اردیبهشتماه تا تایید نهایی نتایج آن در اوایل شهریورماه و تا روز انتخاب رئیس جدید پارلمان در
24 شهریورماه، 4 ماه به درازا کشید که این زمانی طبیعی تلقی میشود، اما انتخاب رهبران قوا در حد فاصل 24 شهریور تا دهم مهرماه در یک دوره 16 روزه یک اتفاق مهم و بلکه «بسیار مهم» در عراق بهحساب میآید چراکه در انتخاب هیچیک از این سه جایگاه مهم حقوقی راه همواری پیش رو نبود، اختلافات شدید داخلی در میان کردها، در میان شیعیان و در میان اهل سنت از یک سو و تلاشهای فراوانی که آمریکا، عربستان و امارات برای اثرگذاری بر جابهجاییهای سیاسی در عراق داشتند، ازسوی دیگر راه انتخاب رئیس مجلس، رئیسجمهور و نخستوزیر را با سنگلاخ زیادی مواجه کرده بود. از این رو میتوان گفت ملت عراق علیرغم وجود دشواری زیاد توانست در زمانی کوتاه این مسیر را به خوبی طی نماید. با این حال از آنجاکه درمورد ماهیت و رویکرد تغییرات سیاسی عراق حرفهای مختلفی که عمدتا هم نادرست است زده میشود، توضیحات زیر میتواند مفید باشد:
1- چهارمین انتخابات پارلمانی عراق در فضایی برگزار شد که پیامدهای برگزاری همهپرسی سوم مهرماه 96 منطقه کردستان بر گروههای کرد سایه انداخته و سبب درگیری بین آنها شده بود و از این رو معلوم بود که در این شرایط انتخاب یک رئیسجمهور کرد تا چه اندازه میان خود کردها مناقشهبرانگیز است کمااینکه این تنش تا روز دهم مهرماه که یک رئیسجمهور کرد انتخاب شد ادامه پیدا کرد و در دور اول همه کردها به او رای ندادند. فشار خارجی هم برای انتخاب فرد دیگری در حدی بود که وزیر خارجه آمریکا یک ساعت پیش از رایگیری نهایی پارلمان از «برهم صالح» خواست کنار رفته و راه را برای انتخاب شدن «فواد حسین» نامزد حزب بارزانی باز کند.
وضع انتخاب نخستوزیر از میان گروههای شیعی از این هم دشوارتر بود چرا که در انتخابات 22 اردیبهشتماه، لااقل شش فهرست شیعه وجود داشت و در نهایت هر کدام بین 57 تا 19 کرسی داشتند و اگرچه در نهایت به دو گروه تقسیم شدند اما فشار پیدرپی هر کدام به دیگری برای ریزش کرسی طرف مقابل از یک سو و تلاش آمریکا و عربستان برای خارج کردن اختیار انتخاب نخستوزیر از دست شیعیان کار را با دشواری زیادی مواجه کرد. مثلاً در یک مرحله، سفیر آمریکا با استفاده از دلارهای سعودی منتخبین شیعه، سنی و کرد پارلمان را به «هتل بابل» فراخواند و اصرار داشت با تکیه بر یک مدل جدید که توأم با کنار زدن هنجارهای حقوقی پیشین بود، انتخاب نخستوزیر را از روال طبیعی خارج کند که نتیجه آن اعلام وجود 104 کرسی بود که در مقابل آراء دیگر به جایی نرسید. در این بین ورود مرجعیت به صحنه و اعلام اینکه «نخستوزیر از مدیران ارشد گذشته نباشد» گره را باز کرد و فشارهای درونی و بیرونی علیه طیف شیعه کاهش پیدا کرد و به مشخص شدن سرنوشت نخستوزیری حتی پیش از مشخص شدن سرنوشت ریاست پارلمان منجر شد.
وضع داخلی اهل سنت هم بهتر از این نبود. آنان با چند طیف وارد انتخابات شده و حتی بعضی از آنان وارد بعضی از لیستهای شیعیان شده بودند. وضع احزاب و طیفهای سنی در حد فاصل 1393 تا 1397 تحت تأثیر اشغال استانهای سنینشین توسط داعش بشدت بغرنج بود و به این دلیل طیفهای سنتی سنی در انتخابات 2018 دچار کاهش شدید آراء شدند. سنیها اگرچه در یک ائتلاف تحت عنوان «المحور الوطنی» اجتماع بیشتری داشتند اما خود این ائتلاف از شش طیف رقیب شکل گرفته بود کما اینکه بعضی از اعضای آن در رقابت با «محمد الحلبوسی» فردی که از سوی ائتلاف «القوی» معرفی شد، رقابت کردند. با این وصف انتخاب رئیس پارلمان که اولین گام در تغییرات سیاسی به حساب میآمد با دشواری روبرو بود. باید به این موضوع اضافه کرد که آمریکا و عربستان با هدف انتخاب فرد دیگری بعنوان رئیس مجلس، فشار زیادی برای کنارهگیری الحلبوسی وارد کردند که تا نیم ساعت پیش از رأیگیری 24 شهریور پارلمان استمرار داشت...
ادامه مطلب👇
http://kayhan.ir/fa/news/143828
🔻نشانی ما در پیامرسانهای سروش، آیگپ، ایتا، گپ و بله
@kayhannewspaper