🔰
فصل جدید یک داستان ناموفق
👤
#سید_محمدعماد_اعرابی
🔸آقای عراقچی گفت اولویت اول او در وزارت خارجه ارتباط با همسایگان و کشورهای منطقه خواهد بود، او اولویت دوم را گسترش میدان دیپلماسی در حوزههایی مثل آفریقا، آمریکای لاتین، شرق آسیا و... عنوان کرد. کشورهایی که در زمان سختی کنار جمهوری اسلامی ایستادهاند و به طور مشخص چین و روسیه اولویت سوم و قدرتهای نوظهور مانند هند، آفریقای جنوبی، برزیل و... اولویت چهارم را در دستهبندی ایشان برای تحکیم ارتباطات داشتند. آقای عراقچی کشورهای اروپایی را در اولویت کارهای خود ندانست و گفت
🔻«آنها سیاستهای نادرست و بعضا خصمانهای درباره جمهوری اسلامی اتخاذ کردند... اگر این سیاستهای نادرست و سیاستهای غلط و خصمانه خودشان را کنار بگذارند، دوباره به اولویتهای ما برمیگردند.»
🔸این سخنان وزیر خارجه جدید ایران در واقع بیان دیگری از فرمایشات رهبر انقلاب در مراسم تنفیذ حکم ریاستجمهوری مسعود پزشکیان بود. علاوهبر این آقای عراقچی گفت به دنبال رفع دشمنی با آمریکا نیست: «ما به دنبال رفع تخاصم و رفع تنشها با آمریکا نیستیم، چون خیلی از این دشمنیهایی که وجود دارد ناشی از یک سری اختلاف دیدگاههای مبنایی است و اصولا فایدهای بر آن متصور نیست که در این جهت تلاش کنیم، آنچه که ما باید انجام دهیم مدیریت تخاصم است و مدیریت این تنشهاست.»
🔻این اظهارات نیز نسبت به مواضع محمدجواد ظریف یک گام به جلو بود چون آقای ظریف اساسا قائل به دشمنی آمریکا با ایران نبود!
🔸اما شاید آنچه بیش از این قسمت از اظهارات سنجیده سید عباس عراقچی در رسانهها مورد توجه قرار گرفت؛ سخنان او درباره برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) بود. آقای عراقچی ضمن اینکه «خنثیسازی تحریمها» را اولویتی مقدم بر «رفع تحریمها» دانست؛ گفت: «برجام به آن شکل فعلی که وجود دارد قابل احیا نیست»
🔸آقای عراقچی از «غیرممکن بودن احیای برجام» سخن گفت اما حاضر نشد صراحتا «مرگ» آن را اعلام کند و یک روز بعد در واکنش به سخنانش در برنامه گفتوگوی ویژه خبری گفت: «مرگ برجام را اعلام نکردم؛ گفتم برجام به شکل فعلی قابل احیا نیست ولی حتما اشکال دیگری برای توافق وجود خواهد داشت که ما دنبال خواهیم کرد.»
🔸این شاید یک گام لغزنده در شروع دوران وزارت امور خارجه آقای عراقچی باشد. سادهترین و بدیهیترین درسی که تجربه تلخ برجام به ما داد این بود: «هرگز در یک معامله خود را مشتاق نشان ندهید.»
🔸این اشتیاق ناشیانه باعث شده بود دولت وقت در عالیترین سطوحش ۸ سال با دهانی آبافتاده و باز به اروپا و آمریکا خیره بماند و «تقریبا هیچ» چیز دریافت نکند.
🔻این اشتیاق به جایی رسید که «محمدجواد ظریف» به عنوان وزیر خارجه وقت جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه خود با هفتهنامه اشپیگل گفت حتی با وجود شهادت سردار سلیمانی حاضر به ادامه مذاکرات با آمریکا است و البته با این پیام تحقیرآمیز دونالد ترامپ رئیسجمهور وقت آمریکا به زبان فارسی مواجه شد: «نه! مرسی.»
🔸در ایران هیچکس علاقه ندارد مجددا شاهد چنین صحنههایی باشد اما در برآوردهای اولیه بیم آن میرود که دولت چهاردهم نیز باز در همان مسیر بنبست تکراری قدم گذاشته است. صحبتهای آقای پزشکیان در تبلیغات انتخاباتیاش مبنی بر «احیای برجام» و «رفع تحریم با مذاکره» همان اشتیاق ناشیانه به مذاکرات و توافق را نشان میداد و اکنون در روزهایی که مقامات آمریکایی به صراحت اعلام میکنند «توافق با ایران در اولویت ما نیست.» و «تصمیمی برای مذاکره با ایران نداریم.» اعلام آمادگی وزیر خارجه جدید ایران برای «مذاکرات جدید» و «شکلهای دیگر توافق» میتواند و بعید نیست که همان اشتیاق خسارتبار را برای طرفهای غربی بازنمایی کند.
🔸در میان تیم مذاکرهکنندگان برجام غالبا اظهارات سید عباس عراقچی از صراحت و صداقت بیشتری درباره برجام برخوردار بود و همیشه مورد استفاده ما در کیهان قرار میگرفت. آقای عراقچی آذر ماه 1398 یک سال و نیم پس از خروج آمریکا از برجام در گفتوگو با رسانه هلندي NRC این واقعیت را تأیید کرد: «يکي از درسهايي که ما از مسئله برجام گرفتيم، اين است که نتيجه اين توافق و پايبندي به آن، ظاهرا اعمال تحريمهاي جديد بود.» او حتی قبل از آن در اسفند 1396 یعنی دو ماه پیش از خروج آمریکا از برجام در اندیشکده «چتمهاوس» لندن گفته بود: «ایران برجام را داستانی موفق نمیداند؛ چرا که ایران از آن بهرهمند نشده و تحریمها برداشته نشده است.» و اکنون ما دوست نداریم حالا که آقای عراقچی سکان هدایت وزارت خارجه ایران را در دست گرفته است؛ خودش فصل جدیدی از این داستان ناموفق را به نگارش درآورد!
#یادداشت_روز
https://kayhan.ir/001Edm
@Kayhan_online