🔴 واکاوی سلسله ریشه‌های تاریخیِ واقعه عاشورا 👈🏻 قسمت 5️⃣
🔺مصاف با حسین‌بن‌علی (ع)، تلافی کینه‌های دوران علوی (ع)
✍🏻 #محمدمهدی_سلامی_پوریان در #اندیشکده_برهان نوشت
🔻خطاب سپاهیان عمرسعد به امام حسین (ع) با تعبیر «اِنّا نَقْتُلُکَ 👈🏻بغْضاً لِأبيکَ👉🏻»، حکایت از کینه‌هایی کهنه داشت که سرآغاز آن به دوران خلافت علوی(ع) بازمی‌گشت. لذا یکی از بسترهای مهمی که موجب ریخته‌شدن خون حسین‌بن‌علی(ع) شد، امتداد این کینه‌ورزی‌ها بود که در این قسمت، به برخی مصادیق آن اشاره خواهد شد.
1️⃣ بازگشت امام علی(ع) به سیاست «تسویه‌ی مالی» رسول خدا(ص)
🔺همان‌طور که اشاره شد، یکی از سیاست‌های خلفای دوم و سوم، سیاست «تفضیل مالی» بود که نتیجه‌ی آن، رشد روزافزونِ دنیاطلبی و مال‌اندوزی در میان صحابه‌ی کبار بود. این سیاست، در تعارض با سیاستِ مالی رسول خدا (ص) بود و هنگامی هم که امیرالمؤمنین (ع) به خلافت رسید، سیاست «تفضیل مالی» خلفای پیشین را مُلغی نموده، سیره‌ی خود را بر بازگشت به سیره‌ی «تسویه‌ی مالی» رسول خدا (ص) استوار ساخت.
🔺طبیعی بود که اتخاذ چنین سیاستی، بیش از همه، اعتراض بسیاری از صحابه را به همراه داشته باشد؛ همان کسانی که به سبب سیاست خلفای پیشین، دچار فربگیِ مال و خوی اشرافی شده بودند و اکنون برایشان دشوار بود که بخواهند مجدداً به همان سنت گذشته‌ی رسول خدا (ع) بازگردند. لذا نخستین رگه‌های بغض برخی بزرگان نسبت به آن حضرت (ع) پدیدار گشت.
2️⃣ خون‌خواهیِ عثمان؛ بهانه‌ای در دست مخالفان امام (ع)
🔺بهانه‌ی خون‌خواهیِ عثمان، به دورانِ حیاتِ امیرالمؤمنین(ع) ختم نشد، بلکه به مثابه زخمی کهنه، تا دوران بعد از امام علی(ع) نیز باقی ماند و در بزنگاه مهمی همچون عاشورا، مجدداً سر باز کرد:
🔺 از روز هفتم محرم، بر اساس فرمان عبیدالله ابن زیاد قرار شد تا میان سپاه امام(ع) و فرات فاصله انداخته شود. نامه‌ی ابن‌زیاد به عمربن‌سعد این‌گونه بود: «همان‌طور که اجازه‌ی استفاده از آب به عثمان داده نشد، اجازه‌ی استفاده از آب را به حسین و یارانش ندهید!»
🔺واقع قضیه این بود که تلاقی دادن این اقدام با اقدام محاصره‌کنندگانِ جناب عثمان برای نرساندن آب، بسیار ناجوانمردانه بود؛ زیرا در آن روز، تنها کسی که کوشید تا مردم را قانع کند تا آب به عثمان بدهند، امام علی(ع) بود!
3️⃣ عملیات روانی معاویه برای ناکارآمد جلوه دادن حکومت علوی (ع)
🔺از جمله ویژگی‌های معاویه، نیرنگ‌بازی او بود؛ به گونه‌ای که افراط وی در حیله‌گری، دسته‌ای از اطرافیان امام (ع) را به این جمع‌بندی رسانده بود که معاویه از امیرالمؤمنین (ع) باهوش‌تر و سیّاس‌تر است! همین خطای در محاسبات سبب شد تا عده‌ای از اطرافیان امام (ع)، به وی اعتراض کنند. آنان معتقد بودند که علی (ع) باید بر معاویه «به هر قیمتی» غلبه یابد، ولو آن‌که مقداری هم به حیله‌گری متوسل شود! اما ناگفته پیداست که سیره‌ی امیرالمؤمنین(ع)، از اساس چنین نبود؛ زیرا وقتی بنای بر رعایت تقوا و اخلاق باشد، دیگر نمی‌توان به هر قیمتی دشمن را از میدان به در کرد.
🔺لذا همین پایبندی به اخلاق و تقوای سیاسیِ امیرالمؤمنین (ع) سبب شد تا عده‌ای به مخالفت با وی برخاسته، بذر کینه را در دل‌های خود نسبت به آن حضرت بکارند.
4️⃣ خوارج و کینه‌توزی آنان نسبت به امام علی(ع)
🔺واقع قضیه آن است که «خوارج»، بر سر ماجرای حکمیت، کینه‌ای عمیق از سرکردگانِ هر دو جبهه به دل داشتند که تنها بخشی از آن، منجر به شهادت امام(ع) در مسجد شد. اما بخش اعظمی از آن کینه‌ها در طول سالیانِ متمادی در دل‌های برخی بازماندگانِ نهروان باقی ماند که در مقاطع جلوترِ تاریخی همچون عاشورا، کم‌کم رخ نمود.
💢در میدان کربلا، برخی از افراد کلیدیِ سپاه عمرسعد، از بازماندگان اصلی جبهه‌ی خوارج بودند که به عنوان نمونه می‌توان به اشخاصی چون «شمربن‌ذي‌الجوشن» و «شبث‌بن‌ربعي» اشاره نمود.
➖➖➖➖➖➖
📡 به خیابان انقلاب بپیوندید:
http://eitaa.com/joinchat/825098246C346759229f