وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَآؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللّهَ تَوَّاباً رَّحِيماً (64) و ما هيچ پيامبرى را نفرستاديم مگر براى آنكه با اذن خداوند فرمان برده شود و اگر آنان هنگامى كه به خود ستم كردند (از راه خود برگشته و) نزد تو مى آمدند و از خداوند مغفرت مى خواستند و پيامبر هم براى آنان استغفار مى كرد قطعاً خداوند را توبه پذير و مهربان مى يافتند. 🌸🌸🌸🌸 سيماى يك جامعه و مديريّت سالم آن است كه مردمش با ايمان، رهبرش آسمانى، فرمان برى و اطاعت مردم قوى، منحرفانش پشيمان و اهل استغفار و رهبرش پذيرا و مهربان باشد. چنانكه دعاى پيامبر در حقّ مؤمنان مستجاب است، «استغفر لهم الرسول لوجدوا اللّه» دعاى نيكان و فرشتگان نيز در حقّ آنان اثر دارد. در يك جا استغفار فرشتگان براى مردم مطرح است. «و يستغفرون لمن فى الارض»[شورى ۵] و در جاى ديگر براى مؤمنان. «و يستغفرون للذين آمنوا»[غافر ۷] 🌸🌸🌸🌸 🌹 هدف از فرستادن انبيا، هدايت مردم از طريق اطاعت از آنان است. «الا ليطاع» 🌹 اطاعت مخصوص خداست. حتّى اطاعت از پيامبران بايد با اذن خدا باشد و گرنه شرك است. «ليطاع باذن اللّه» 🌹 توبه ى ترك رهبر، بازگشت به رهبر است. «ليطاع - جاؤك» 🌹 رها كردن انبيا ورجوع به طاغوت، ظلم به مقام انسانى خود است. «ظلموا انفسهم» (با توجّه به ارتباط اين آيه با آيات قبل) 🌹 پيوند همه مردم با رسول اللّه بايد محكم باشد. چه مؤمن چه فاسق. مؤمن براى كسب فيض و فاسق براى درك شفاعت. «جاؤك» 🌹 راه بازگشت و توبه براى خطاكاران و حتّى منافقان باز است. (با توجّه به آيات قبل كه مربوط به منافقان است) «فاستغفروا اللّه» 🌹 زيارت رهبران آسمانى و استمداد و توسل از طريق آن عزيزان، مورد تأييد قرآن است. «جاؤك فاستغفروااللّه و استغفر لهم الرسول» 🌹 پيامبر بخشنده ى گناه نيست، واسطه ى عفو الهى است. «استغفر لهم الرسول» 🌹 خطاكار، ابتدا بايد پشيمان شود وبه سوى حقّ برگردد، سپس براى استحكام رابطه با خدا، از مقام رسالت كمك بگيرد. «استغفروا اللّه واستغفر لهم الرسول» 🌹 گناهكاران نبايد مأيوس شوند، استغفار، توبه و زيارت اولياى خدا، وسيله اى براى بازسازى روحى آنان است. «جاءوك فاستغفروا...» 🌹 در زيارت رسول خدا و اقرار به لغزش و استغفار خود احساس سبك شدن از گناه به انسان دست مى دهد. «لوجدوا اللَّه تواباً» 🌹 اگر خطاكاران را بخشيديد به آنان محبّت نيز بكنيد. «توّاباً رحيماً» 🌹 گناه، حجابى ميان انسان و رحمت الهى است و همين كه آن حجاب برطرف شد، رحمت دريافت مى شود. «استغفر.... لوجدوا اللَّه» 🌹 اقرار و اعتراف به گناه و استغفار از آن در محضر اولياى خدا، وسيله و زمينه ى عفو الهى است. «جاؤك فاستغفروا... لوجدوا اللَّه توّاباً رحيماً»