🔹🔷《أَلسَّلَامُ عَلَى إِسْمَاعِیلَ الَّذِی فَدَاهُ اللهُ بِذِبْحِِ عَظِیمِِ مِنْ جَنَّتِهِ》🔷🔹
✅روایتی است در کتاب عیون اخبارالرضا(ع) شیخ صدوق که فضل بن شاذان می گوید :
از امام رضا(ع) چنین شنیدم كه آن زمان كه خداوند تبارك و تعالى به حضرت ابراهیم(ع) امر فرمود كه بجاى فرزندش اسماعیل، گوسفندى را كه خداوند فرستاده بود ذبح نماید، حضرت ابراهیم(ع) در دل آرزو كرد كه اى كاش فرزندش اسماعیل را به دست خود ذبح می كرد و دستور ذبح گوسفند بجاى ذبح فرزندش به او داده نشده بود، تا به این وسیله احساس پدرى را كه عزیزترین فرزندش را به دست خود ذبح می كند، داشته باشد و در نتیجه شایسته ی رفیع ترین درجات ثواب در صبر بر مصائب شود.
خداوند عزّوجلّ به ابراهیم خلیل وحى فرمود كه :
📋《یَا ابرَاهِیمَ! مَنْ أَحَبُّ خَلْقِي إِلَيْكَ؟
فَقَالَ : يَا رَبِّ! مَا خَلَقْتَ خَلْقاً هُوَ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ حَبِيبِكَ مُحَمَّدٍ(ص)》
♦️اى ابراهیم! محبوبترین خلق من، نزد تو كیست؟!!
ابراهیم گفت : خدایا! مخلوقى خلق نكرده اى كه از حبیبت محمّد(ص) نزد من محبوبتر باشد.
خداوند به او وحى فرمود كه :
📋《فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ إِلَيْهِ يَا إِبْرَاهِيمُ!
أَ فَهُوَ أَحَبُّ إِلَيْكَ أَوْ نَفْسُكَ؟
قَالَ : بَلْ هُوَ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ نَفْسِي!
قَالَ : فَوَلَدُهُ أَحَبُّ إِلَيْكَ أَوْ وَلَدُكَ؟
قَالَ بَلْ وَلَدُهُ!
قَالَ : فَذَبْحُ وَلَدِهِ ظُلْماً عَلَى أَعْدَائِهِ أَوجَعُ لِقَلْبِكَ أَوْ ذَبْحُ وَلَدِكَ بِيَدِكَ فِي طَاعَتِي؟
قَالَ : يَا رَبِّ! بَلْ ذَبْحُهُ عَلَى أَيْدِي أَعْدَائِهِ أَوْجَعُ لِقَلْبِي!》
♦️اى ابراهیم! آیا او را بیشتر دوست دارى یا خودت را؟
او گفت : او را بیشتر دوست دارم.
خداوند فرمود : آیا فرزند او را بیشتر دوست دارى یا فرزند خودت را؟
عرض كرد : فرزند او را.
خداوند فرمود : آیا بریده شدن سر فرزند او از روى ظلم، به دست دشمنانش، دل تو را بیشتر به درد می آورد یا بریدن سر فرزندت به دست خودت به خاطر اطاعت از فرمان من؟
او گفت : بریده شدن سر فرزند او به دست دشمنانش دل مرا بیشتر به درد می آورد.
خداوند فرمود :
📋《يَا إِبْرَاهِيمُ! فَإِنَّ طَائِفَةً تَزْعُمُ أَنَّهَا مِنْ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ(ص) سَتَقْتُلُ الْحُسَيْنَ(ع) ابْنَهُ مِنْ بَعْدِهِ ظُلْماً وَ عُدْوَاناً كَمَا يُذْبَحُ الْكَبْشُ فَيَسْتَوْجِبُونَ بِذَلِكَ سَخَطِي》
♦️ای ابراهیم! گروهى كه خود را از امّت محمّد(ص) می دانند، فرزندش حسین(ع) را به ظلم و ستم به مانند گوسفند ذبح خواهند كرد و با این كار مستوجب خشم و غضب من خواهند شد.
📋《فَجَزِعَ إِبْرَاهِيمُ(ع) لِذَلِكَ وَ تَوَجَّعَ قَلْبُهُ وَ أَقْبَلَ يَبْكِي!
فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِلَيْهِ :
يَا إِبْرَاهِيمُ! قَدْ فَدَيْتُ جَزَعَكَ عَلَى ابْنِكَ إِسْمَاعِيلَ لَوْ ذَبَحْتَهُ بِيَدِكَ بِجَزَعِكَ عَلَى الْحُسَيْنِ(ع) وَ قَتْلِهِ وَ أَوْجَبْتُ لَكَ أَرْفَعَ دَرَجَاتِ أَهْلِ الثَّوَابِ عَلَى الْمَصَائِبِ》
♦️پس ابراهیم(ع) بر این مطلب جزع و فزع نموده، دلش به درد آمد و شروع به گریه كرد، خداوند عزّوجلّ هم به او چنین وحى فرمود :
اى ابراهیم! به خاطر این ناراحتى و جزع و فزعت بر حسین(ع) و قتل او، ناراحتى و اندوهت بر اسماعیل را در صورتى كه اگر او را ذبح می کردى پذیرفتم، و رفیعترین درجات ثواب، در صبر بر مصائب را به تو خواهم داد.
📋《فَذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَ وَ فَدَيْناهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ》
♦️و این همان مطلبى است كه آیه «وَ فَدَیْناهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» بدان اشاره دارد.(۱)
{وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ}
📝شعر :
شورش روز قیامت به جهان برپا بود
آه از آن روز که در دشت بلا غوغا بود
خصم چون دایره گرد حرم و، شاه شهید
در دلِ دایره چون نقطه ی پابرجا بود
عرصه ی دشت چو دیبای مُنَقّش از خون
و آن همه صورت زیبا که در آن دیبا بود
جان به قربان ذبیحی که به قربانگه دوست
با لب تشنه روان می شد و خود دریا بود
تو مپندار که شاهنشه دین در گَهِ رزم
در بیابان بلا بی مدد و تنها بود
انبیا و رُسُل و جنّ و ملایک هریک
جان به کف در برِ شه منتظر ایما بود
پرده پوشان نهانخانه ملک و ملکوت
همه پروانه آن شمع جهان آرا بود
قتل عباس و علی اکبر و قاسم ز ازل
بر فرامین قضایای فلک طغرا بود
ورنه اندر نظر قهر شهنشاه جهان
عدم هر دو جهان بسته به حرف "لا" بود
علی اکبر به رخ چون گل و با قدِّ چو سرو
فرد و تنها به سوی رزمگه اعدا بود
گردِ شمع رخ اکبر، به گهِ صبح وداع
لیلیِ سوخته، پروانه ی بی پروا بود
در همه مُلک بلا نیست به جز ذکر حسین
قاف تا قاف جهان صوت همین عنقا بود
نیّر تبریزی
📚منبع:
۱)عیون اخبار الرضا(ع) شیخ صدوق، ج۱، ص۲۰۹
@AsnadolMasaeb