📌طبق گزارش ساواک، تظاهرات از میدان ژاله به شرق سپس به جنوب، (مولوی، میادین خراسان، شوش و راه آهن سرایت کرد و در مدت کوتاهی به فردوسی، منوچهری، سعدی شمالی، نظام‌آباد، نارمک، سپه، لاله‌زار، به صحنه درگیری تبدیل شد.
تظاهرات و درگیری تا پاسی از شب ادامه داشت.
📌روزنامه‌ها در فردای آن روز بدون پرداختن به چگونگی درگیری اعلام کردند: «۱۰۰ آتش‌سوزی در تهران روی داد، شعب چند بانک، یک فروشگاه بزرگ، یک فروشگاه شهر و روستا در آتش سوخت.»
📌فرماندار نظامی در اطلاعیه شماره ۴ خود ضمن متهم کردن مردم به اینکه «با پول و نقشه خارجی» اقدام به تظاهرات کرده‌اند، اعلام کرد «در واقعه ۱۷ شهریور ۵۸ نفر کشته و ۲۰۵ نفر مجروح شده‌اند.»
📌دو روز بعد دادگستری اعلام کرد تعداد کشته‌شدگان به ۹۵ نفر رسید.
گرچه تعداد شهدای آن روز رسماً اعلام نشد، ولی آگاهان آمار وحشتناکی را از شهدای ۱۷ شهریور ارائه کرده‌اند.
📌میشل فوکو فیلسوف فرانسوی که برای پوشش دادن رویدادهای انقلاب در یک روزنامه ایتالیایی به محل حوادث رفته بود مدعی شد که ۴۰۰۰ تن در این روز هدف گلوله قرار گرفته‌اند. پارسونز سفیر انگلیس نیز تعداد شهدا را «صدها نفر» ذکر کرده است.
📌سولیوان سفیر آمریکا گزارش می‌کند که در میدان ژاله «بیش از ۲۰۰ نفر از تظاهرکنندگان کشته شده بودند.» جان استمپل یکی از اعضای سفارت آمریکا در ایران از قول منابع پزشکی تعداد شهدا را «بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ نفر» برآورد کرده است.
📌بختیار : «می‌توانم به یقین بگویم تعداد کشته‌شدگان حداکثر از ۷۰۰ یا ۸۰۰ نفر متجاوز نبوده است.»
مردم نیز در این میان مدعی بودند چند هزار نفر کشته شده‌اند.
📌البته حتی اگر ادعای مردم را نپذیریم کشتن ده‌ها نفر انسان آمار وحشتناکی است.
موضوع مهم در واقعه ۱۷ شهریور، تمرد سربازان از دستورات فرماندهان نظامی بود.
در همان لحظه اول در میدان ژاله یک سرباز فرمانده خود را هدف قرار داد و سپس خود را به قتل رساند.
📌طبق گزارش ساواک «سه نفر از سربازان وظیفه لشکر گارد در حین اجرای مأموریت کنترل اغتشاشات، ضمن سرقت سه قبضه تفنگ ژـ۳ با ۳۰۰ تیر فشنگ متواری شده‌اند.»
از مجموعه اسناد به دست می‌آید که در این روز۷ سرباز خود زنی کردند.
🟢🍃بی تردید، قیام ۱۷ شهریور را می توان به عنوان یکی از نقاط عطف مبارزات ملت مسلمان ایران علیه رژیم پهلوی دانست.
ابعاد عظیم کشتار و سرکوب مردم بی‌گناه در این روز باعث شد تا انقلابیون و رهبران آن ها در حرکت خود مصمم‌تر شوند و در این بین رهبری مدبرانه امام خمینی(ره) نقشی به‌سزا داشت.
💢حمایت های سران به اصطلاح دموکرات آمریکا از رژیم پهلوی در سرکوب مبارزین نیز باعث شد تا ادعاهای حقوق بشری و دموکراتیک آن‌ها در بین مردم رنگ ببازد و ماهیت اصلی آنان برای مردم ایران نمایان‌تر گردد.
🌹🍃در مجموع باید گفت قیام خونین ۱۷ شهریور در تاریخ انقلاب اسلامی ایران به عنوان عاملی موثر در تشدید مبارزات مردمی و تسریع در سقوط رژیم پهلوی به شمار می رود.
https://eitaa.com/khoban72