📌 3- خلافكار كار خود را توجیه مى كند. (كافران براى توجیه تكذیب خود مى گفتند: اصلاً خدا چیزى نازل نكرده است.) «فكذّبنا وقلنا ما نزّل اللّه من شى ء»
⭕️ 4- ریشه تكذیب، عدم تعقّل است. «كذّبنا... لو كنّا نسمع او نعقل» (تعالیم اسلام مطابق با عقل است، اگر تعقل مى كردیم مؤمن مى شدیم.)
🌹 5 - عقل واقعى آن است كه انسان حق را بشنود، بپذیرد و پیروى كند تا از قهر الهى خود را نجات دهد. «لو كنّا نسمع او نعقل ما كُنّا فى اصحاب السّعیر»
📌 6- روحیه لجاجت به جایى مى رسد كه گمراهان، به پیامبران الهى نسبت گمراهى مى دهند، آنهم گمراهى بزرگ! «ان انتم الاّ فى ضلال كبیر»
⭕️ 7- اعتراف به گناه در دنیا ممكن است سبب عفو شود، ولى در آخرت هرگز. «فاعترفوا بذنبهم... اصحاب السّعیر»
🔥 8 - كفّار در قیامت هم شكنجه جسمى مى شوند: «اصحاب السعیر»، هم شكنجه روحى. «سُحقاً» (دور بودن از رحمت الهى)