احکام شرعی مهم///۱- حکم شرعی چیست؟ جواب : قانونگذاری صادره از خدای متعال برای سامان بخشیدن به زندگی مادی و معنوی انسانها است. ۲- تقلید در احکام چیست؟ جواب : عمل کردن به دستور مجتهد است. ۳- چه کسی باید تقلید کند؟ جواب : کسی که نه مجتهد است و نه محتاط (مقلّد) باید تقلید کند. ۴- از چه کسی باید تقلید کرد؟ جواب : از مجتهد جامع الشرائط باید تقلید نمود یعنی مجتهدی که مرد، بالغ، عاقل، شیعه تقلید کرد که حریص به دنیا نباشد و از مجتهد های دیگر اعلم باشد، یعنی در فهمیدن حکم دوازده امامی، حلال زاده، زنده و عادل باشد ؛ و نیز بنا بر احتیاط واجب باید از مجتهدی تخدا از تمام مجتهدین زمان خود استادتر و داناتر باشد. ۵- در چه چیز باید تقلید نمود؟ جواب : فقط باید در احکام فرعی فقهی تقلید نمود، یعنی تقلید تنها در مورد احکام دین است. ۶- مسائلی که انسان غالباً به آن احتیاج دارد حکمش چیست؟ جواب : واجب است که یاد بگیرد. ۷- کسی که خود را مجتهد عادل و جام عالشرایط فتوا نم یبیند قضاوت او چه حکمی دارد؟ جواب : حرام است. ۸- احکام بر چند قسم تقسیم می شود؟ جواب : ۵ قسم ۱ – واجب : حکمی است که حتماً باید آن را انجام داد و ترک آن گناه است. به طور خلاصه ، واجب عبارت است از آنچه که ترک آن جایز نیست مثل وجوب نماز و روزه. -۲ مستحب : کاری است که انجام دادن آن پسندیده و بهتر است و موجب رضای خدا و صلاح خود انسان و موجب ثواب آخرتی می شود. بطور خلاصه مستحب (مندوب) عبارت است از آنچه که فعل آن برتری دارد مثل سلام کردن -۳ حرام: کاری است که نباید آن را انجام داد و انجام آن گناه و موجب عذاب آخرتی می شود . بطور خلاصه حرام عبارت است از آنچه که فعل آن جایز نیست. مثل شراب خوردن و دروغ گفتن ۴ مکروه : کاری است که ترک آن بهتر است و به جا آوردن آن عذاب آخرتی ندارد. به طور خلاصه ، مکروه عبارت است از آنچه که ترک آن برتری دارد مثل نماز خواندن در مکانی که عکس باشد و اگر مهریه بیشتر از مهر السنه باشد مکروه است. -۵ مباح : کاری که انجام دادن و ترک آن از نظر دین مساوی باشد و بستگی به میل و اراده انسان دارد. به طور خلاصه، مباح (اباحه) عبارت است از آنچه که فعل یا ترک آن جایز و برابر است مثل خوردن و آشامیدن...کانال‌کماندو‌313در‌روبیکا ۹- واجب عینی و واجب کفایی چیست؟ جواب : واجب عینی واجبی است که از همه مکلّفین، الزاماً خواسته شده و اگر بعضی آن را انجام دهند وجوب از گردن دیگران ساقط نمی شود، مثل نماز و روزه واجب کفایی، واجبی است که اگر بعضی آن را انجام دهند وجوب از دیگران ساقط می شود، مثل کفن و دفن ۱۰- از چه راه م یتوان مجتهد و اعلم را شناخت؟ جواب : از سه راه می توان مجتهد و اعلم را شناخت : -۱ خود انسان یقین کند. -۲ دو نفر عالم عادل که می توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند تصدیق کنند به شرط آن که دو نفر عالم عادل با گفته آنها مخالفت نکنند. -۳ از گفته اهل علم که می توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند اطمینان حاصل گردد. ۱۱- فتوی چیست؟ جواب : گاهی مجتهد در بیان مسائل شرعی نظری قطعی و خالی از احتیاط دارد، به این بیان مجتهد اصطلاحا می گویند. به عبارت دیگر، فتوی آن است که مجتهد حکم را به طور کلی بیان کند مثلاً مجتهد حکم کند « فتوی » کسی که روزه واجب دارد روزه مستحبی او باطل است. ۱۲- از چه راه می توان فتوی یعنی دستور مجتهد را به دست آورد؟ جواب : به دست آوردن فتوی، یعنی دستور مجتهد از چهار راه زیر ممکن است : -۱ شنیدن از خود مجتهد -۲ شنیدن از دو نفر عادل که فتوای مجتهد را نقل کنند. -۳ شنیدن از کسی که مورد اطمینان و راستگو است....در‌جستوجوی‌روبیکا‌کانال‌کماندو‌313 -۴ دیدن در رساله مجتهد در صورتی که انسان به درستی آن رساله اطمینان داشته باشد. ۱۳- احتیاط واجب چیست؟ جواب : گاهی مجتهد در بیان حکم شرعی فتوا نمی دهد و نظر قطعی ابراز نمی کند بلکه از ابتدا وظیفه مکلّف را می گویند. مثل مالی که انسان آن را پیدا « احتیاط واجب » به صورت احتیاط بیان می کند، به این احتیاط اصطلاحاً می کند اگر نشانه ای نداشته باشد که به واسطه آن صاحبش معلوم شود ، احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه بدهد. ۱۴- احتیاط مستحب چیست؟ جواب :گاهی مجتهد در بیان مسائل شرعی نظر قطعی را ابراز می کند یعنی فتوی می دهد و سپس احتیاط می گویند. مثلاً اگر ظرف نجس « احتیاط مستحب » می کند، به این احتیاط که بعد از فتوی بیان شده است اصطلاحاً را یک مرتبه در آب کُر بشویند پاک است اگر چه احتیاط آن است که سه مرتبه بشویند. ۱۵- آیا از مجتهدی که از دنیا رفته می توان تقلید کرد؟ جواب : ۱- تقلید ابتدایی، خیر (وقتی انسان می خواهد تازه تقلید کند) -۲ اگر انسان در بعضی از مسائل به فتوای مجتهدی عمل کرده بعد از مردن آن مجتهد می تواند در همه مسائل از او تقلید کند