*پیامدهای اشغال سوریه توسط اسرائیل تهدیدی برای امنیت منطقه و جهان اسلام*
اشغال خاک سوریه توسط اسرائیل و بیثباتی ناشی از آن، علاوه بر تهدید تمامیت ارضی سوریه، پیامدهای خطرناکی برای امنیت منطقه و کشورهای عربی و اسلامی دارد. این اشغالگری که با سکوت بسیاری از دولتهای عربی همراه شده، در صورت استمرار، به تغییرات راهبردی خطرناکی در نظم سیاسی و امنیتی خاورمیانه منجر خواهد شد. در این تحلیل، ابعاد مختلف این تهدیدات از منظر امنیت منطقهای و جهان اسلام بررسی میشود:
۱. تضعیف امنیت منطقهای و کشورهای عربی
تقویت حضور نظامی اسرائیل
اشغال خاک سوریه به اسرائیل اجازه میدهد تا حضور نظامی و اطلاعاتی خود را در مرزهای شمالی گسترش دهد و بهطور مستقیم بر کشورهای عربی همجوار مانند لبنان و اردن فشار وارد کند.
گسترش نفوذ اسرائیل در جولان
اشغال بلندیهای جولان اشغالی که از اهمیت استراتژیک برخوردار است، به اسرائیل امکان میدهد تا بر منابع آبی، کشاورزی و تحرکات نظامی منطقه تسلط بیشتری پیدا کند. جولان بهعنوان یک منطقه مرتفع، بر بسیاری از نقاط سوریه و کشورهای همسایه مشرف است و کنترل آن دست برتر اسرائیل در درگیریهای احتمالی آینده را تضمین میکند.
۲. تضعیف جهان اسلام و کشورهای اسلامی
ایجاد شکاف میان کشورهای اسلامی
سیاستهای اشغالگرایانه اسرائیل و سکوت یا همراهی برخی کشورهای عربی باعث ایجاد اختلاف میان کشورهای اسلامی شده است. این اختلافات مانع از شکلگیری یک جبهه متحد برای مقابله با تجاوزات اسرائیل میشود.
تضعیف آرمان فلسطین
اشغال سوریه توسط اسرائیل و بیتوجهی جهان عرب به این موضوع، به معنای پذیرش تلویحی پروژه صهیونیستی در خاورمیانه است. این وضعیت، اولویت آرمان فلسطین را در میان کشورهای عربی کاهش داده و آن را به حاشیه میراند.
۳. تهدید تمامیت ارضی کشورهای عربی
الگوی خطرناک تجزیه
اشغال سوریه میتواند الگویی برای سایر مداخلات اسرائیل در منطقه باشد. اگر اشغال خاک سوریه تثبیت شود، این روند ممکن است به سایر مناطق جهان عرب نیز گسترش یابد و خطر تجزیه کشورهای عربی را افزایش دهد.
افزایش بیثباتی در کشورهای همسایه حضور اسرائیل در سوریه به افزایش تنشهای فرقهای و قومی در کشورهای همسایه مانند لبنان و اردن منجر خواهد شد، چرا که اسرائیل از ابزارهای تحریک قومی و مذهبی برای تضعیف دولتهای منطقه بهرهبرداری میکند.
۴. تشدید بحرانهای امنیتی در خاورمیانه
تبدیل سوریه به پایگاه اسرائیل
اشغال خاک سوریه به اسرائیل امکان میدهد تا این کشور را به یک پایگاه برای عملیات نظامی و اطلاعاتی علیه دیگر کشورهای منطقه تبدیل کند. این وضعیت تهدید مستقیمی برای امنیت ایران، عراق و حتی ترکیه ایجاد میکند.
گسترش درگیریهای نظامی
اشغال سوریه میتواند به تقابل نظامی مستقیم میان محور مقاومت و اسرائیل منجر شود. چنین جنگی، نه تنها سوریه بلکه کل منطقه را دچار بیثباتی خواهد کرد.
۵. تهدید استقلال تصمیمگیری کشورهای عربی
افزایش نفوذ قدرتهای خارجی
اشغال خاک سوریه و سکوت کشورهای عربی، زمینهساز مداخلات بیشتر قدرتهای غربی و اسرائیل در منطقه میشود. این مداخلات، استقلال تصمیمگیری کشورهای عربی را به شدت تضعیف کرده و آنها را به بازیچهای در دست قدرتهای خارجی تبدیل میکند.
از دست رفتن نقش جهان عرب
کشورهای عربی که زمانی در برابر اسرائیل نقش فعالی ایفا میکردند، اکنون با سکوت یا حتی همراهی با سیاستهای تلآویو، جایگاه خود را در معادلات منطقهای از دست میدهند.
۶. تهدید انسجام محور مقاومت
ایجاد موانع جغرافیایی
اشغال خاک سوریه توسط اسرائیل، مسیرهای استراتژیک محور مقاومت برای حمایت از گروههایی مانند حزبالله لبنان و حماس را محدود میکند.
تضعیف توان مقاومت:
حضور اسرائیل در خاک سوریه، فشار بیشتری به گروههای مقاومت فلسطینی و لبنانی وارد کرده و توان آنها برای مقابله با اسرائیل را کاهش میدهد.
نتیجهگیری
اشغال خاک سوریه توسط اسرائیل نه تنها تهدیدی برای تمامیت ارضی سوریه است، بلکه بهعنوان عاملی برای بیثباتی منطقه، تضعیف امنیت کشورهای عربی و کاهش توان جهان اسلام در مقابله با تجاوزات اسرائیل عمل میکند. کشورهای عربی و اسلامی باید به جای سکوت، در برابر این اقدام ایستادگی کنند و با تقویت همکاریهای منطقهای و محور مقاومت، از فروپاشی امنیت و انسجام خاورمیانه جلوگیری کنند.