🔰سرشت کلیت و ضرورت:پژوهشی در فلسفه منطق 🖊عسکری سلیمانی امیری؛چ1،قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی،1378، 356 صفحه رقعی. ☮️خلاصه ی کتاب 🖊مقدمات برهان دارای شرایطی است كه مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از: كلیت، ضرورت و یقینی‌بودن. این مقدمات پایه‌های علوم نظری‌اند كه خود به بدیهی و نظری تقسیم می‌شوند و همچنان كه علوم بدیهی علوم پایه نظری می‌شوند، علوم نظری مستنتج از پایه‌ها، پایۀ علوم نظری دیگر قرار می‌گیرند؛ ازاین‌رو بایسته است در شرایط علومی كه پایه علوم دیگری قرار می‌گیرند تحقیق ‌شود؛ یعنی در شرایط مقدمات برهان كاوش شده و راه‌های حصول آنها به دست آید. ⬅️كتاب سرشت كلیت و ضرورت، اولین كتابی است در منطق اسلامی كه در خصوص كلیت و ضرورت و قضایا بحث كرده است. آرای جدید نیز در این كتاب مطرح گردیدند، از جمله: كلیت قضایای طبیعی، اعتبار قضایای شخصیه‌ای كه مقدمۀ تجربه قرار می‌گیرند، كلی‌بودن برخی قضایای خارجی، مقایسه میان تقسیم‌های قضایا به لحاظ محمول. ▶️در این كتاب سعی شده با بررسی نظریات و ارایۀ نظریه‌های جدید، به این دو موضوع پرداخته شود؛ ازاین‌رو این تحقیق دارای دو بخش اصلی كلی و ضروری و یك خاتمه می‌باشد. با توجه به اینكه در این كتاب در‌مجموع به مبانی قضایای كلی و ضروری پرداخته می‌شود، روش تحقیق، طبعاً، روشی تعقلی است، لكن از‌آنجا‌كه در مباحث مطروحه، اصطلاحات منطقی نیز به كار می‌رود؛ ازاین‌رو در چنین مواردی برای ایضاح اصطلاحات بحث صبغۀ نقلی به خود می‌گیرد. 💠در این كتاب از مبانی كلیت و ضرورت و كیفیت دستیابی به آنها در قضایا بحث می‌شود و به تعبیری فلسفۀ كلیت و ضرورت مورد تحقیق می‌باشد. از‌آنجا‌كه در این كتاب‌، راه‌های رسیدن به كلیت و ضرورت به عقلی، تجربی و استقرایی حصر شده و راه عقلی نیز گاه به لحاظ ماده است و گاه به لحاظ صورت، بنابراین مباحث آن به سه قسم رده‌بندی شده‌اند. 1. دستیابی به كلیت و ضرورت از راه تجربه و احیاناً از راه استقرا. 2. دستیابی به كلیت و ضرورت از راه قیاس و استدلال‌های صوری . 3. دستیابی به كلیت و ضرورت از راه مقایسه بین مؤلفه‌های یك قضیه (البته با توجه به اینكه چگونگی وصول به كلیت و ضرورت در باب فرایند ذهنی در آمادگی برای دریافت آن دو، از بحث‌های مربوط به روانشناسی ذهن است؛ ازاین‌رو از حیطۀ بحث فلسفۀ كلیت و ضرورت بیرون است؛ بنابراین در این كتاب بحثی از آن نمی‌شود). 🔵سرشت كلیت و ضرورت در‌واقع بحثی در فلسفۀ منطق است. این كتاب‌ راه‌هایی را كه منطق‌دانان اسلامی برای رسیدن به كلیت و ضرورت قضایا پیشنهاد داده‌اند بررسی كرده است. از نظر منطق‌دانان راه رسیدن به قضایای كلی و ضروری نظری قیاس و استقرای تام و بعضی از انواع استدلال‌های مباشر با مقدمه یا مقدمات یقینی است و در قضایای بدیهی اولیات و مجربات است. 🔰مباحث اصلی اثر: بخش اول كتاب مباحثی در باب قضایای كلی است و در نُه فصل صورت‌بندی شده است؛ فصل اول: تعریف قضیه، فصل دوم: قضایای حملی و شرطی، فصل سوم: اقسام قضایای حملی، فصل چهارم: قضایای شرطی متصله، فصل پنجم: قضایای شرطی منفصله، فصل ششم: تقسیم قضایا به ضروری و غیرضروری، فصل هفتم: راه‌های رسیدن به علوم اكتسابی، فصل هشتم: روش تحقیق در علوم، و فصل نهم: راه‌های دستیابی به كلیت و قضایا و ملاك آن. ▶️بخش دوم نیز در باب قضایای ضروری است و در یازده فصل صورت‌بندی شده است، فصل اول اقسام قضایا به لحاظ محمول، فصل دوم مقایسه میان اقسام قضایا، فصل سوم ضرورت به معنای بداهت، فصل چهارم ضرورت به بحث جهت، فصل پنجم اقسام ضرورت، فصل ششم ضرورت بالذات، بالغیر و بالقیاس الی الغیر، فصل هفتم ضرورت اشراقی، فصل هشتم معیار ضرورت و لزوم و عناد، فصل نهم ضرورت و اقسام حمل به لحاظ محمول، فصل دهم ضرورت صدق و فصل یازدهم ضرورت de dicto و ضرورت‌de re، در خاتمۀ كتاب رابطۀ كلی و ضروری مورد بحث واقع شد. 🔰🔰این کتاب در پژوهان بارگذاری نشده است.