آنالوطیقا
#الکبری_فی_المنطق جلسه: ۲ موضوع: تعریف تصور و تصدیق تاریخ:
جلسه ۲ هر صورتی که در ذهن انسان نقش می بندد یا تصور است یا تصدیق. تعریف تصور: صورت ذهنی بدون حکم تعریف تصدیق: تصوری که همراه حکم باشد، خواه حکم به ایجاب باشد یا سلب نکته: برخی قائلند موضوع، محمول و نسبت حکمیه شرط تصدیق است و حکم، خود تصدیق و برخی قائلند موضوع، محمول، نسبت حکمیه و حکم هر یک از این چهارتا به عنوان جزء (شطر) تصدیق است. نکته: عده ای به اشتباه، رابط را نسبت حکمیه می دانند در حالی که رابط دلالت بر نسبت حکمیه می کند و دال غیر از مدلول است. مثلا: زید کاتب است، این «است» را هم رابط و هم نسبت حکمیه می دانند. پس: رابط: آن چیزی است که دلالت بر نسبت حکمیه می کند. نسبت حکمیه: نسبت و ارتباطی میان موضوع و محمول است که مورد تصدیق واقع می شود. انواع تصدیق أ. حملیه: چنانچه طرف اول مفرد باشد، قضیه «حملیه» خواهد بود، خواه طرف دیگری مفرد باشد یا مرکب به بیان دیگر: اگر نسبت میان دو طرف، این همانی بود، قضیه حملیه است. این همانی: یعنی موضوع تحت محمول مندرج است یا محمول شامل موضوع است. مثال: زید کاتب است. / زید کاتب نیست. ب. اتصالیه: تعلیق یک طرف بر دیگری مثال: اگر آفتاب براید، روز موجود می شود. / چنین نیست که اگر آفتاب براید، شب موجود است. ت. انفصالیه: تعاند و عناد بین دو یا چند چیز مثال: عدد یا فرد است یا زوج / چنین نیست که یا خورشید در آسمان باشد یا ماه