/ فقه 32 موضع چهارم : آیا استفاده از دهن متنجس برای غیر از استصباح جایز است ؟ استفاده هایی که در متن روایات نیامده مثل صابون سازی ، روغن مالی برای أجرب ، کشتی ها و ... نظر فقهاء در اینجا تابع مبنای آنها در أصل اولی انتفاع از متنجسات است که اگر أصل اولی را حرمت بدانند قائل به حرمت اند و اگر اصل اولی را حلیّت بدانند ، فتوی به حلیت خواهند داد . قائلین به اینکه اصل اولی ، حرمت است(الا ما خرج بالدلیل) » سید عاملی ره در مفتاح الکرامة ، صاحب جواهر ، شیخ مفید ، شیخ طوسی ره ، سید مرتضی علم الهدی ، سید ابوالمکارم ابن زهرة ، ابن ادریس حلی ره و ... . قائلین به اینکه اصل اولی ، حلیّت است(الا ما خرج بالدلیل) » اکثر متأخرین ، خود شیخ ره . دلیل مصنف بر حلیت : أصالة الجواز / قاعده حلیت انتفاع از آنچه در زمین است . ادله قائلین به حرمت : آیات » آیه 92 مبارکه مائده / آیه 5 مبارکه مدثر/ آیه 157 مبارکه أعراف أخبار » روایت تحف العقول / روایات دالّ بر دورریختن مایعاتِ ملاقی با نجس إجماعات » سید مرتضی ره در انتصار ، شیخ طوسی ره در خلاف ، سید ابن زهرة ره در غنیة جواب شیخ ره ؛ این ادله عمدتاً مربوط به نجس العین و ناظر به حرمت منافع غالب آنها، مانند أکل و شرب است. و در مواردی اگر شامل متنجسات بشود، تخصیص اکثر لازم می آید که قبیح است. إجماعات منقول هم در مورد حرمت انتفاع از متنجس نیست .