☜ و درود خدا بر او، فرمود: (كميل بن زياد مى‌گويد: امام دست مرا گرفت و به سوى قبرستان كوفه برد، آنگاه آه پردردى كشيد و فرمود)
اى كميل بن زياد! اين قلب‌ها بسان ظرفهايى هستند، كه بهترين آنها، فراگيرترين آنهاست، پس آنچه را مى‌گويم نگاه‌دار.
مردم سه دسته‌اند؛ دانشمند الهى و آموزنده‌اى بر راه رستگارى و پشّه‌هاى دست خوش باد و طوفان و هميشه سرگردان، كه به دنبال هر سر و صدايى مى‌روند و با وزش هر بادى حركت مى‌كنند، نه از روشنايى دانش نور گرفتند و نه به پناهگاه استوارى پناه گرفتند.
اى كميل: دانش بهتر از مال است، زيرا #علم، نگهبان تو است و مال را تو بايد نگهبان باشى، مال با بخشش كاستى پذيرد؛ امّا علم با بخشش فزونى گيرد و مقام و شخصيّتى كه با مال به دست آمده با نابودى مال، نابود مى‌گردد.
اى كميل بن زياد! شناخت علم راستين (علم الهى) آيينى است كه با آن پاداش داده مى‌شود و انسان در دوران زندگى با آن خدا را اطاعت مى‌كند و #پس_از_مرگ، نام نيكو به يادگار گذارد. دانش، فرمانروا و مال فرمانبر است.
اى كميل! ثروت اندوزان بى #تقوا، مرده گرچه به ظاهر زنده‌اند؛ امّا دانشمندان، تا دنيا برقرار است زنده‌اند، بدن‌هايشان گرچه در زمين پنهان؛ امّا ياد آنان در دل‌ها هميشه زنده است.
بدان كه در اينجا (اشاره به سينه مبارك كرد) دانش فراوانى انباشته است، اى كاش كسانى را مى‌يافتم كه مى‌توانستند آن را بياموزند؟ آرى تيز هوشانى مى‌يابم؛ امّا مورد اعتماد نمى‌باشند، دين را وسيله دنيا قرار داده و با نعمت‌هاى خدا بر بندگان و با برهان‌هاى الهى بر دوستان خدا فخر مى‌فروشند.
يا گروهى كه تسليم حاملان حق مى‌باشند؛ امّا ژرف انديشى لازم را در شناخت حقيقت ندارند، كه با اوّلين شبهه‌اى، شك و ترديد در دلشان ريشه مى‌زند؛ پس نه آنها، و نه اينها، سزاوار آموختن دانش‌هاى فراوان من نمى‌باشند.
يا فرد ديگرى كه سخت در پى لذّت بوده و اختيار خود را به شهوت داده است، يا آن كه در ثروت اندوزى حرص مى‌ورزد، هيچ كدام از آنان نمى‌توانند از #دين پاسدارى كنند و بيشتر به چهارپايان چرنده شباهت دارند و چنين است كه دانش با #مرگ دارندگان دانش مى‌ميرد.
آرى! خداوند! زمين هيچ گاه از حجّت الهى خالى نيست، كه براى خدا با برهان روشن قيام كند، يا آشكار و شناخته شده، يا بيمناك و پنهان، تا حجّت خدا باطل نشود و نشانه‌هايشان از ميان نرود. تعدادشان چقدر؟ و در كجا هستند.
به خدا سوگند! كه تعدادشان اندك ولى نزد خدا بزرگ مقدارند، كه خدا به وسيله آنان حجّت‌ها و نشانه‌هاى خود را نگاه مى‌دارد، تا به كسانى كه همانندشان هستند بسپارد و در دل‌هاى آنان بكارد.
آنان كه دانش، نور حقيقت بينى را بر قلبشان تابيده و روح #يقين را دريافته‌اند، كه آنچه را خوشگذاران‌ها دشوار مى‌شمارند، آسان گرفتند و با آنچه كه ناآگاهان از آن هراس داشتند أنس گرفتند. در دنيا با بدن‌هايى زندگى مى‌كنند، كه ارواحشان به جهان بالا پيوند خورده است.
آنان جانشينان خدا در زمين، و دعوت كنندگان مردم به دين خدايند.
آه، آه، چه سخت اشتياق ديدارشان را دارم!
كميل! هر گاه خواستى باز گرد.