📖 امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه دستور به مى‌دهد ولى تقوا را با پنج وصف همراه مى‌سازد كه در واقع انگيزه‌هاى تقوا و نتايج آن را در بر دارد. مى‌فرمايد: «تقواى الهى پيشه كنيد؛ تقواى كسى كه براى اطاعت خدا دامن به كمر زده در حالى كه خود را از (علائق مادى) جدا ساخته و سخت (در اين راه) مى‌كوشد و با در راه خدا با چابكى گام بر مى‌دارد و از ترس اعمالِ‌ خود، به سرعت (به سوى الهى) پيش مى‌رود و در بازگشت به پناهگاه اصلى (آخرت) و به سرانجام زندگى و عاقبت كار مى‌انديشد»؛ (اتَّقُوا اللَّهَ‌ تَقِيَّةَ‌ مَنْ‌ شَمَّرَ تَجْرِيداً، وَ جَدَّ تَشْمِيراً؛ وَ كَمَّشَ‌ فِي مَهَلٍ‌، وَ بَادَرَ عَنْ‌ وَجَلٍ‌، وَ نَظَرَ فِي كَرَّةِ‌ الْمَوْئِلِ‌ وَ عَاقِبَةِ‌ الْمَصْدَرِ، وَ مَغَبَّةِ‌ الْمَرْجِعِ‌) مى‌دانيم تقوا و پرهيزگارى بهترين زاد و توشۀ سفر آخرت: «وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ‌ خَيْرَ اَلزّٰادِ اَلتَّقْوىٰ‌» و والاترين نشانۀ شخصيت انسان و قرب او در درگاه خدا: «إِنَّ‌ أَكْرَمَكُمْ‌ عِنْدَ اَللّٰهِ‌ أَتْقٰاكُمْ‌». و جواز عبور از دروازه‌هاى بهشت است: «تِلْكَ‌ اَلْجَنَّةُ‌ اَلَّتِي نُورِثُ‌ مِنْ‌ عِبٰادِنٰا مَنْ‌ كٰانَ‌ تَقِيًّا». ولى تقوا مراحلى دارد كه بستگى زيادى به انگيزه‌هاى آن و نشانه‌هايى در آثار آن دارد و امام عليه السلام در اينجا بالاترين مرحلۀ تقوا را پيشنهاد مى‌كند كه پنج وصف در آن موجود است. نخست به شخص باايمانى اشاره مى‌كند كه دامن همت به كمر زده و خود را از علايق مادى جدا ساخته است ( «شمّر» از مادۀ «تشمير» به معناى دامن به كمر زدن و «تجريد» به معناى جدا شدن است). دومين وصف اين است كه بعد از آمادگى كامل با جديت تمام در اين مسير گام بر مى‌دارد. سومين وصف اين‌كه در عين جديت، با بصيرت و دقت حركت مى‌كند و چالاكى را با فكر و انديشى مى‌آميزد. «كَمَّشَ‌» در اصل از مادۀ «كَمْش» (بر وزن نقش) و يا از مادۀ «كَمَش» (بر وزن عطش) گرفته شده و به معناى چابكى و چالاكى است. ...