بت، حضرت امام سجاد (عليه السلام) مي‌فرمايند:*
🗞«إِنَّ لِلقائِم مِنَّا غَيبَتَين إِحداهُمَا أَطوَلُ مِنَ الأُخری ... و أَمّا الأُخری فَيَطُولُ أَمَدُهَا حَتّی يَرجَعَ عَن هذَا الأَمرِ أَکثَرُ مَن يَقُولُ بِهِ فَلَا يَثبُتُ عَلَيهِ إِلَّا مَن قَوِيَ يَقِينُهُ وَ صَحَّت مَعرِفَتُهُ وَ لَم‌يَجِد فِي نَفسِهِ حَرَجاً مِمّا قَضَينَا وَ سَلَّمَ لَنا أهلَ البَيتِ.»؛
📘شیخ صدوق: کمال الدین و تمام النعمة، ج1📚، ص593📖.
📄«و همانا برای قیام کنندۀ از ما، دو غیبت وجود دارد که یکی از این دو، طولانی‌تر از دیگری است... و اما دیگری، پس مدّت آن طولانی می‌شود تا اینکه غالب کسانی که به او اعتقاد داشتند، از این اعتقاد برمی‌گردند و کسی بر این امر ثابت نمی‌ماند، مگر اینکه یقینش قوی و معرفتش صحیح باشد و در دلش، حرجی از آنچه حکم می‌کنیم، نبوده و تسلیم ما اهل‌بیت باشد».
📌1. غیبت صغری
💢غیبت صغری به دوره‌ای از زندگی امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) گفته می‌شود که آن حضرت برای مدتی محدود، از دید عموم پنهان بودند. این دوره با شهادت امام حسن عسکری(علیه السلام) در سال 260 ق. آغاز شد و تا رحلت نایب چهارم امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) در سال 329 ق. ادامه یافت. بنابراین دوران غیبت صغری، محدود به 69 سال بود و در این دوره اگر چه حضرت غایب بودند و کسی اطلاعی از محل سکونت ایشان نداشت، اما ارتباط به طور کلی قطع نبود و شیعیان از طریق نایبان خاص حضرت می‌توانستند مشکلات خود را حل نمایند و مسایل خود را از حضرت بپرسند. ایشان در این مدت، چهار نایب برای خود منصوب نمودند که هر یک بعد از فوت دیگری، عهده‌دار این مهم می‌گردید. اسامی آنان به ترتیب عبارت است از:
👤1. ابوعمرو عثمان بن سعید عمری، از سال 260 ق. تا هنگام وفات (احتمالاً سال 267 ق.)
👤2. ابوجعفر محمّد بن عثمان عمری، بعد از فوت پدر تا سال 305 ق.
👤3. ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی، از سال 305 ق. تا 326 ق.
👤4. ابوالحسن علی بن محمّد سَمُری، از سال 326 ق. تا 329 ق.
📘شیخ طوسی: غیبت، ص253📖
📌2. غیبت کبری
✔️با فوت آخرین نایب حضرت در سال 329 ق. دورۀ طولانی غیبت کبری آغاز گردید و تا زمانی که مشیت الهی تعلق گیرد، ادامه خواهد داشت. در آخرین روزهای عمر نایب چهارم، امام عصر(عجل الله تعالی فرجه) در نامه‌ای خطاب به او فرمودند: «به نام خداوند بخشندۀ مهربان. ای علی بن محمّد سمری! خداوند پاداش برادرانت را دربارۀ تو بزرگ فرماید. تو در فاصلۀ شش روز می‌میری، کارهای خود را انجام بده و به هیچ کس وصیت نکن که پس از تو جانشین‌ات باشد، چون غیبت دوم (تامّه) واقع شده است...».
📘غیبت، ص397📖.
✨امام علی(علیه السلام) در بیان ویژگی‌های غیبت کبری می‌فرمایند:
🗞«لِلقائِمِ مِنَّا غَیبَةٌ أمَدُها طویلٌ کَأَنِّی بالشِّیعَةِ یجُولُونَ جَولانَ النِّعَم فی غَیبَتهِ یطلُبُونَ المَرعی فَلایجِدُونَه أَلا فَمَن ثَبَتَ مِنهُم علی دِینِهِ وَ لَم‌یقسُ قَلبُهُ لِطُولِ أَمَدِ غَیبَتِ إِمَامِهِ فَهُوَ معی فی دَرَجَتی یومَ القیامَةِ»؛ قائم(علیه السلام) را غیبتی است که زمانش طولانی خواهد بود. گویی شیعیان را می‌بینم که در زمان غیبت او به این سو و آن سو می‌روند. همانند گوسفندانی که چوپان خویش را گم کرده و به دنبال چراگاه هستند و چیزی نمی‌یابند. آگاه باشید پس کسی که بر دینش ثابت قدم بماند و به خاطر طولانی‌شدن غیبت امامش، دچار قساوت قلب نگردد، پس او در روز قیامّت در رتبه و درجۀ من، با من خواهدبود
📘کمال الدین و تمام النعمة، ج1📚، ص562📖.
🌸🌸🌸🌸🌸🌸🌸