حکایت شاه عباس و شیخ بهایی شاه عباس قرآن می‌خواند که به آیه 12 سوره انعام رسید: قلْ لِمَنْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ قُلْ لِلَّهِ ۚ كَتَبَ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ (به مشرکان) بگو که آن‌چه در آسمان‌ها و زمین است ملک کیست؟ (اگر آن‌ها نگویند) تو باز گو همه ملک خداست که بر خویش رحمت و بخشایش را فرض و لازم کرده است. شیخ بهایی را دید، گفت: «ای شیخ! می‌خواهم من هم یک روز در طول پادشاهی‌ام رحمت بر خود واجب کنم و با مردم سرزمینم با رحمت و بخشش برخورد کنم.» شیخ گفت: «بعید می‌دانم بتوانی! کار سختی است.» شاه‌عباس دستور داد در شهر جار زدند که هر کس از شاه شکایتی یا خواسته‌ای دارد فردا آزاد است به دربار بیاید و شاه نه تنها خشم نخواهد گرفت بلکه مورد مرحمت خود هم قرارش خواهد داد. شاه شب را زود خوابید و گمان می‌کرد که فردا صبح دربارش از سیل جمعیت شلوغ خواهد شد ولی تا شب هنگام که مهلت رحمت شاه به پایان رسد دو نفر بیشتر به نزد او مراجعه نکردند. یکی پیرزنی بود که آمده بود تا پسرش را شاه از زندان ببخشد و آزاد کند. و دیگری نوجوانی بود که آمده بود از شاه شکایت کند. نوجوانِ شجاع از شاه شکایت کرد که عمّال او اجازه نمی‌دهند که افراد مستضعف در مکتب‌خانه، فرزندان خود را ثبت‌نام کنند و او را بخاطر فقیر بودن پدرش در مکتب راه نداده‌اند. نوجوان به شاه گفت: «من جای تو بودم از نشستن بر پشت تخت شرم داشتم چون عدالتی ندارم.» شیخ بهایی از ابتدای روز نزد شاه‌عباس بود. کم بود که شاه‌عباس عهد و پیمانش را فراموش کند و بر جوان غضب کند که نگاه متبسّمانه شیخ بهایی خشم شاه را فرو گذاشت. روز بعد شاه دستور داد گزارش نوجوان را بررسی کنند که متوجه شد چندان هم درست نبوده است. آن نوجوان طلبید و بر او خشم گرفت که چرا گزارش دروغ به او داده است. جوان گفت: «دروغگو من نیستم کارگزاران تو هستند که بر تو دروغ می‌گویند.» شاه آشفته شد و خواست انتقام بی‌ادبی دیروز جوان را امروز تلافی کند که شیخ بهایی جوان را به ترفندی از حضور شاه مرخص کرد. شاه عباس از شیخ گزارش‌کار خود خواست. شیخ گفت: «اگر دقت کرده باشی در کلِ شهر جار زدی و اصفهان را بالغ بر 100 هزار جمعیت بود که جز دو نفر بر رحمت تو اعتماد نکردند که نزد تو برای شکایت یا گفتن حاجتی بیایند. حال رحمت خدا را ببین که کل آفریدگان بر رحمتش امید دارند و به امید بخششِ گناهان‌شان، دست از معصیت و نافرمانی‌اش برنمی‌دارند و با این همه وعده بر عذابش، باز گناه می‌کنند و به رحمت او برای بخشش گناهان‌شان امید دارند. نکته دیگری که باید بگویم و بدانی، ای شاه! جوانی از تو انتقاد کرد یک روز خشم خود به زور خوردی و روز بعد چون زمان عهد رحمتت سر آمده بود درصدد تلافی سخن دیروزش بودی و قصد انتقام و خشم بر او داشتی. اما خدا را ببین چه اندازه صبور در رحمت است که هرگز در انسان به دیده انتقام نمی‌نگرد و اگر کلی معصیت کند با گفتن استغفرالله او را می‌بخشد و حساب لحظه‌ای را به لحظه‌ی قبل آن ارتباط نمی‌دهد و سریع‌الرضا است و بدان که رحمتی که او بر خود نوشته است ابدی و برای هر دو سرای است. در حالی که یک روز تو را توان تحمل رحمت او نبود.» @Masafe_akhar