#دولت_سیزدهم
#کارنامه_اقتصادی
#کارنامه_اقتصادی_دولت_سیزدهم
✳️ ملاحظات و موفقیتها در کارنامه اقتصادی دولت سیزدهم
1⃣ یکی ازگزارههای اصلی دولت قبل هنگام آغازکار،این بودکه میخواهد«سایه جنگ»رااز سرکشوربردارد،امادرکنارگسترش جنگ درابعاد سیاسی وامنیتی،درسالهای پایانی،مکررااز آقای روحانی شنیدیم که کشوردرگیرجنگ اقتصادی بیسابقه شده است.برآیندچرخه معیوب ونامتوازن برجام، نهتنهاتحریمهارادو برابرکرد،بلکه سایه ادعایی هم،تبدیل به خود جنگ شد.دولت آقای رئیسی، درمیانه این جنگ اقتصادی سرکارآمدومیراثداردولت آقای روحانی شد.بنابراین، حرکتش رانه درخلأیا فضایی آرام، بلکه درفضای اقتصادی متلاطم آغازکرد.دراولین جلسه آقای رئیسی باوزرایی که تاتشکیل دولت جدیدسرکاربودند،وزرا گزارش دادندپولی برای پرداخت حقوق مردادماه کارکنان وجودندارد!گزارشهاهمچنین نشان میداددرپنجمین ماه سال،همه بودجه ارزی سال مصرف شده است.این نکته راهم در نظربگیریدکه غالباپنج- شش ماه زمان میبردتا مدیران جدید،به همه جزئیات حوزه مدیریتی اشراف کامل پیداکنند.
2⃣ مسئولان،بهعنوان خدمتگزارمردم، هرقدر هم موفقیت کسب کنند،بازهم بدهکارمردمند. موفقیت کامل درحوزه اقتصاد،متوقف به این است که گرههای معیشتی مردم برطرف شود.دولت براین مبنا، هنوزراه بسیاری برای پیمودن دارد. درعین حال، اگربرخی تحولات اقتصادی 15 ماه گذشته رامرورکنیم، مسیر پیموده شده، باوجودبرخی نواقص، امیدوارکننده بوده است. درحالی که مردم در دوسال گذشته وبااوجگیری شیوع کرونا، همزمان گرفتارغم نان وجان شده وروزانه بالغ بر700 قربانی راتجربه میکردند،اکنون غالبا یادمان نمیآیدکه باچنان بلای فراگیری دست به گریبان بودیم. کرونااکنون دربرخی کشورهای پیشرفته غربی، بالای صدتاصدوپنجاه نفرو بیشترقربانی میگیرد.امابحمدالله، این بحران بزرگ که به تشدیدرکودوبیکاری وتورم کمک میکرد،مهارشد؛آن هم درشرایط خالی بودن خزانه وتحریمهای ظالمانه.
3⃣ مسئله فوریتداربعدی، که بلافاصله گریبان دولتمردان جدیدراگرفت، میراث کسری بودجه 480 هزارمیلیاردتومانی بود.برای مقایسه دقیقتر،بایدیادآورشدرقم کسری بودجه درسال 1392(آغازبه کاردولت روحانی) 53 هزار میلیاردبود.به بیان دیگراین رقم ظرف هشت سال، بیش از900 درصدافزایش یافت وطبعا به همین میزان، به مشکلاتی نظیرتورم دامن زد.باسرعت رشدی که کسری بودجه درسه سال پایانی دولت روحانی وبهویژه سال گذشته تجربه کرد،خوشبینانهترین پیشبینیهااین بودکه میزان کسری امسال،درمقایسه بادرصد رشدکسری درسال گذشته واحتساب تورم 40 درصدی،به حداقل 670 هزارمیلیاردیابالاتر برسد.امادولت باوجودهمه فشارهاوسختیها، دراولین سال توانسته کسری 480 هزار میلیاردی رابه 200 هزارمیلیاردتومان کاهش دهد.این رقم، هرچندهنوزهم زیادومشکلساز است،اماموفقیتی مهم محسوب میشودو میتواندیکی ازدلایل کاهش تورم از60درصد به40 درصدباشد.
4⃣ همین یک میراث کسری بودجه، برای گرفتاری دولت جدیدکافی بود.فقدان بودجه و منابع،آن هم به شکل افزایشی، تمام محاسبات وبرنامهها رابه هم میریزد.این درحالی بودکه بانیان کسری چندصد هزار میلیاردی،بلافاصله بااتمام دولت متبوعشان، ازطریق مافیای رسانهای داخلی وخارجی، درکوره مطالبات و اعتراضات اقتصادی دمیدند: ازمشکلات کمبود آب ومشکلات کشاورزان بگیرید،تامسائل صنفی انباشته معلمان،کارگران وبازنشستگان.برخی مدعیان اعتدال واصلاحات، هماهنگ بااتاق جنگ اقتصادی دشمن،کوشیدنددولت جدیدرااز دوسو(کسری درآمدی، ودامن زدن به مطالبات تورمسازی که خودمتهم انباشت آنهابودند) تحت فشارقراردهند.دولت اگرازعهده کسری برنمیآید،یک چالش بود؛اگرهم اقدام محض به مسائلی نظیرافزایش چندباره حقوقهامیکرد، هم بانارضایتی دیگرقشرهامواجه میشدوهم به دست خود،به نقدینگی تورمسازدامن میزد. نقدینگی درهشت سال دولت مدعی تدبیر، نزدیک ده برابرافزایش داشت ومیدانستندکه این رشدجهشی، دردولت جدیدبه سرعت وبه یک باره قابل مهارنیست.
5⃣ ریشه چالش دوگانه «کسری بودجه/ افزایش نقدینگی» که تاثیرتصاعدی منفی بر یکدیگردارند، درآرزواندیشی برخی دولتمردان گذشته بود.درحالی که زنجیرهای ازتحریمهای پسابرجامی مانندویزا،آیساوسیسادادرهمان دوره اوباما،خبراز تشدیدتدریجی مضیقهها میداد،برخی دولتمردان، دستودلبازانه با درآمدهای محدودارزی رفتار کردند و ضمن ارزپاشی دولتی، دروازه واردات رابه قیمت تحمیل رکودبه تولیدکنندگان داخلی گشودند. آنهاسال98 بودکه چشم گشودندوخودراگرفتار کمبودشدیدمنابع مالی یافتندوآن شوک بنزینی راواردکردند.امابااین همه، ودرحالی که صادرات نفت به زیرچندصدهزار بشکه رسیده بود، هزینههارادر بودجه سال 1400 برمبنای رقم موهوم فروش 2/3 میلیون بشکه درروز افزایش دادند!نوزاداین روند،کسری بودجه 480هزارمیلیاردی بود!
👇👇👇👇👇